Part of the debate – Senedd Cymru am 2:41 pm ar 31 Ionawr 2017.
Daeth dyn i America, dyn o Irac oedd hwn, roedd wedi helpu lluoedd yr Unol Daleithiau, cyfieithydd oedd ef— cafodd ei wrthod. Yn y diwedd, fe ddaeth a gwrthodwyd mynediad iddo. Pa fath o neges mae hynny’n ei chyflwyno, pan fo pobl sy’n helpu lluoedd arfog yr Unol Daleithiau yn y frwydr yn erbyn terfysgaeth Islamaidd, yn cael eu hanwybyddu o ganlyniad i'r cymorth y maen nhw yn ei roi? ’Does bosib y gall ef amddiffyn hynny. ’Does bosib ei fod ef yn gallu amddiffyn polisi lle mae pobl sy'n breswylwyr parhaol yr Unol Daleithiau, ac yn ddeiliaid cerdyn gwyrdd, hefyd yn cael eu gwrthod oherwydd nad oes neb yn deall yr hyn y mae'r rheoliadau yn ei olygu mewn gwirionedd. Nid yw’n gwestiwn o fod dros dro neu beidio—yn y pen draw, be sy’n iawn sy’n iawn ac i’r gwrthwyneb. Cafodd pobl eu gwrthod, ni chawsant— Ni chaniatawyd i filfeddyg o Iran deithio drwy'r UDA ar ei ffordd adref i Glasgow o San José yn Costa Rica. Sut mae ef—? Ydy hi yn derfysgwraig? Sut y bydd ef yn amddiffyn hynny?
Y gwirionedd yw ei bod yn rhaid i ni fod yn ofalus iawn i beidio â chreu'r argraff, sy'n chwarae i ddwylo ISIL, mai gwrthdaro rhwng crefyddau yw hyn. 'Beth ydych chi'n disgwyl i'r Unol Daleithiau ei wneud yn wahanol i hyn?' Yna dywedodd—nid oedd i’w glywed ar y meicroffon, ond fe glywais i ef—dywedodd, ‘Beth am y ddau dwr?', meddai. A gaf i ei atgoffa nad oedd unrhyw un o'r rhai a oedd yn gyfrifol am erchylltra’r ddau dwr, a, yn dod o'r gwledydd hynny? Fe ddaethon nhw o wledydd eraill nad ydyn nhw wedi eu cynnwys ar y rhestr hon. Pam? Pam hynny? Nid oes unrhyw esboniad rhesymol wedi ei roi am hynny.
Mae'n rhaid i ni gofio dau beth arall hefyd. Un o'n cynghreiriaid pwysicaf yw Twrci, sydd ei hun yn wlad Islamaidd. Yn ail, er mwyn ennill y frwydr yn erbyn ISIL, mae angen i filwyr Iran wneud hynny ar faes y gad. Y peth olaf y dylech fod yn ei wneud yw creu problem gyda'r union wlad— efallai na fyddwch yn cytuno â llawer o'r pethau sy'n digwydd yno—yr ydych yn dibynnu arni i drechu mudiad dieflig fel ISIL.
Rwyf yn meddwl, mai camddealltwriaeth hollol ynglŷn ag Islam sydd wrth wraidd y cyfan. Mae Mwslimiaid Shia a Sunni wedi bod yn lladd ei gilydd mewn llawer o wledydd ers blynyddoedd lawer. Yr argraff sydd wedi ei chreu yw fod yna rai pobl sy'n ymddangos eu bod nhw o’r farn rywsut mai un grefydd yw Islam i gyd. [Toriad ar draws.] Wel, gallaf ddweud wrtho. Gallaf ddweud hyn wrtho: nid oes cymaint o amser â hynny ers pan mai’r Catholigion oedd y prif fygythiad i ddiogelwch y DU. Felly, a yw hynny'n golygu y dylai Catholigion gael eu gwirio wrth iddynt gyrraedd y DU? A gaf i ei atgoffa bod Cristnogion wedi lladd ei gilydd yng Ngogledd Iwerddon am 25 mlynedd? A gaf i ei atgoffa bod pobl a oedd yn galw eu hunain yn Gristnogion yn dienyddio menywod a phlant ar bontydd dros afonydd yn Bosnia a Herzegovina, bod yna laddfeydd wedi digwydd mewn mannau fel Srebrenica?
Ni allwn ddweud bod gan unrhyw grefydd fonopoli ar y drwg, ond yr hyn yr wyf yn ei obeithio yw y bydd yr Unol Daleithiau yn adennill ei gallu i weld rheswm.