Part of the debate – Senedd Cymru am 5:39 pm ar 7 Chwefror 2017.
A gaf i longyfarch y Prif Weinidog ar y Papur Gwyn ac ychwanegu y byddaf i’n cefnogi'r cynnig heddiw, er fy mod yn gresynu at y ffaith nad yw’n cyfeirio’n benodol at gynnal safonau cymdeithasol ac amgylcheddol yr UE pan fyddwn yn gadael yr UE? Mae’r cyhoedd yng Nghymru yn haeddu sicrwydd ar faterion sy'n ymwneud â hawliau gweithwyr a gwarchod yr amgylchedd, ac mae'n drueni nad oedd hynny yn y cynnig. Ond rwy’n falch bod y Papur Gwyn yn sôn am hyn; rwy’n credu ei fod yn rhoi dadansoddiad cynhwysfawr o'r heriau sy'n wynebu Cymru yn wyneb y bleidlais Brexit honno. Ac rwy’n credu mai’r rhannau mwyaf diddorol o'r Papur Gwyn yw’r atodiadau, oherwydd dyna lle mae’r sylfaen dystiolaeth i gefnogi'r honiad y câi economi Cymru ei difrodi’n aruthrol pe byddem yn gadael y farchnad sengl o dan unrhyw un o'r modelau eraill o aelodaeth o'r UE . Byddwn yn awgrymu i arweinydd UKIP y dylai ddarllen yr atodiadau a sylwi, oherwydd maen nhw’n seiliedig ar dystiolaeth, nid ar ryw gynllun gobeithiol y bydd pobl yn llwyddo i ffurfio cytundebau masnachu yn y dyfodol.
Rwy'n credu ei bod yn iawn i’r Prif Weinidog bwysleisio'r ffaith bod angen parchu’r bleidlais Brexit, pa mor anodd bynnag yw hynny i Ewro-selogion fel fi. Ond nid yw hynny'n golygu y dylem dorri garddyrnau economi Cymru a gwylio ein gwlad yn dilyn llwybr di-ildio at dlodi. Yr hyn y mae angen i bobl Cymru ei ddeall yw nad dim ond y rhagolygon swyddi a’r cyfleoedd i'n plant sydd o dan fygythiad gan Brexit, ond hefyd ein gallu i ddarparu gwasanaethau o ansawdd i bobl Cymru. Rydym ni wedi clywed sôn heddiw am y difidend Brexit £8 biliwn hwn. Gadewch imi ddweud wrthych beth yw cost gadael yr UE.
Yn gyntaf oll, y llynedd casglodd y Llywodraeth £90 biliwn—anghofiwch yr UE, mae hyn cyn i ni ddechrau—fe gasglon nhw £90 biliwn yn llai mewn treth incwm nag a wnaethant yn y flwyddyn flaenorol. Eisoes, mae gennym fanciau'r Ddinas yn ceisio adleoli rhannau o'u gweithgaredd i'r cyfandir o ganlyniad i Brexit. Nid dim ond Dinas Llundain fydd yn gweld effaith hynny. Bydd y lleihad hwnnw yn y dreth a gesglir yn golygu y bydd gennym lai i'w wario ar ein hysgolion a'n hysbytai yma yng Nghymru. Rydym yn gwybod y bydd angen i’r Llywodraeth fenthyca £58 biliwn i dalu am dwll du Brexit, a bydd dirywiad o £220 biliwn yn nhermau'r ddyled genedlaethol o ganlyniad i Brexit yn ystod y Senedd hon.
Gwyddom y bydd bil ysgariad a fydd rhywle rhwng £35 biliwn a £60 biliwn, ac rydym yn gwybod eu bod yn bygwth cymodi yn awr a gwneud bargen â'r UE—rhowch i ni yr hyn yr ydym ei eisiau neu byddwn yn torri’r dreth gorfforaeth'. Os ydym am gystadlu o ddifrif yn y ffordd honno, byddai'n rhaid i ni ddod i mewn dan lefel treth gorfforaeth Iwerddon—12 y cant. Mae hynny'n golygu £100 biliwn arall yn cael ei stwffio i mewn i bocedi’r cyfoethog, a llai o arian i’n gwasanaethau cyhoeddus ni. Nid dyna’r math o wlad yr wyf yn dymuno byw ynddi.
Yn awr, gwnaed addewidion yn ystod y refferendwm—addewidion y dechreuodd y Brexiteers sleifio allan ohonynt o'r foment y gwnaeth y polau refferendwm gau. Un o'r bobl a wnaeth yr addewidion hynny oedd arweinydd y blaid Dorïaidd yn y Cynulliad. Yn awr, fe wnaeth llawer o ffermwyr ei ddilyn fel ŵyn i'r lladdfa gyda'i addewid o gymorthdaliadau parhaus. Wel, maent yn awr yn deffro i realiti: y bydd yn rhaid iddynt am y tro cyntaf gystadlu â iechyd am eu cyllid. Pan fydd y ffermwyr yn sylweddoli eu bod wedi cael eu twyllo gan ei addewidion ffug— arweinydd y Torïaid—byddant yn troi arno. [Torri ar draws.] Gadewch imi orffen. Byddant yn troi arno a bydd yn mynd o Brexit i ‘bricks it'. Nawr gallwch ymyrryd.