Part of the debate – Senedd Cymru am 5:22 pm ar 8 Chwefror 2017.
Rwy’n falch o gymryd rhan yn y ddadl y prynhawn yma i groesawu’r cyhoeddiad am strategaeth ddiwydiannol Llywodraeth y DU. Clywsom yn y sylwadau agoriadol gan Russell George am rai o fanylion y strategaeth honno, sy’n gosod addysg a sgiliau yn ganolog i’r economi, ac sy’n ailsefydlu rhyw gymaint o addysg dechnegol, a danbrisiwyd yn rhy hir, fel y soniodd David Melding yn y ddadl flaenorol. Yn amlwg, mae angen i ni wella sgiliau llythrennedd a rhifedd, ac mae llawer o bobl yn methu cyrraedd y trothwy angenrheidiol ar gyfer cyflogaeth sgil uchel yng Nghymru.
Yn ganolog i’r ddadl hon, mae’r angen am strategaeth ddiwydiannol i Gymru, a hynny cyn gynted â phosibl. Rydym yn gwybod y bydd cyllidebau cyfalaf Llywodraeth Cymru yn elwa o £400 miliwn yn ychwanegol dros y pum mlynedd nesaf o ganlyniad i ddatganiad yr hydref y llynedd, ond mae angen i hwn gael ei sianelu tuag at brosiectau cyfalaf. Yn hytrach na defnyddio hwn mewn modd ad hoc, credwn y buasai’n well cael strategaeth sy’n sail i’r gwariant hwn. Gwrandewais fel arfer ar sylwadau Adam Price yn gynharach, ac rwy’n derbyn rhai o’ch pwyntiau, Adam, ynglŷn â’r angen am ddimensiwn Cymreig ac ateb Cymreig i broblemau Cymreig—fel y dywedwch, dyna beth yw diben datganoli—ond nid wyf yn credu bod ceisio ynysu hynny oddi wrth strategaeth ehangach ar gyfer y DU i’w weld yn gwneud unrhyw synnwyr. Efallai ein bod eisiau gwella’r cysylltiadau trafnidiaeth gogledd-de a chysylltiadau economaidd yng Nghymru—wrth gwrs ein bod i gyd eisiau hynny—ond ar yr un pryd mae’r cysylltiadau dwyrain-gorllewin wedi gwasanaethu Cymru’n dda iawn. Yr M4, yr A55—pa un a ydych yn hoffi hynny ai peidio, hwy yw prif wythiennau economi Cymru, a hynny ers amser hir, ac maent yn ein hintegreiddio ag economi ehangach, fel y nododd fy nghymydog, Dafydd Elis-Thomas, ychydig eiliadau’n ôl. Beth yw natur y ffin rhwng Lloegr a Chymru? A Lloegr a Chymru ydyw mewn gwirionedd, ac er ein bod yn ymdrechu i anelu tuag at Gymreictod arwahanol—ac mae pob un ohonom yn y Siambr yma i wneud hynny—mae’n rhaid inni gydnabod bod y cysylltiadau hynny yn bodoli o Gaerdydd i Fryste ac o ogledd Cymru draw i Lerpwl. Mae’r rheini yno, a byddant yn aros yno hyd nes y ceir dewis amgen ymarferol. Ac rwy’n meddwl bod pob un ohonom yn y Siambr hon yn dymuno gweld dewisiadau amgen sy’n gynyddol ymarferol. Nid ydym am i economi Cymru fod—. Rwy’n edrych ar Nathan Gill, sydd wedi dal fy llygad—nid yw ef am i economi Cymru fod yn ddibynnol ar yr economi Ewropeaidd. Nid ydym am i economi Cymru fod yn rhy ddibynnol ar unrhyw economi arall, ar wahân i’r fasnach sy’n angenrheidiol. Rydym eisiau economi gynhenid, ac un sy’n edrych tua’r dyfodol ac yn mynd i’r afael â rhai o’r diffygion tanariannu a gawsom yn y gorffennol. Adam Price.