Part of the debate – Senedd Cymru am 4:56 pm ar 14 Chwefror 2017.
Diolch yn fawr, Lywydd. A gaf i ddiolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei datganiad hefyd? Nid wyf i’n mynd i gwyno am unrhyw arian sy’n mynd tuag at y celfyddydau, ond rwy'n credu bod rhai cwestiynau pwysig y mae angen eu hateb, er gwaethaf eich atebion i nifer o unigolion sydd wedi eu gofyn heddiw.
Rwy’n derbyn eich pwynt yn llwyr bod y penderfyniadau ynghylch sut y dylid gwario'r arian hwn yn faterion i gyngor y celfyddydau. Fodd bynnag, mae cyngor y celfyddydau yn mynd i fod angen rhyw fath o arweiniad gan Lywodraeth Cymru am yr hyn y mae’r gronfa waddol hon yn ei ddarparu mewn gwirionedd. Rwyf wedi darllen eich datganiad ac wedi gwrando ar yr hyn yr ydych wedi'i ddweud. Rydych yn dweud bod cerddoriaeth yn weithgaredd sy’n cyfoethogi. Pwy sy'n mynd i anghytuno â hynny? Rydych yn siarad am ategu, cefnogi, gwella, ond beth mae cyngor celfyddydau Cymru yn mynd i feddwl yr ydych yn ei olygu wrth 'ategu, cefnogi a gwella'? Rwy’n ceisio cael syniad o'r hyn yr ydych yn disgwyl i’r gronfa hon ei ddarparu yn y—. Beth mae’n ei ddarparu mewn gwirionedd?
Y rheswm yr wyf yn gofyn hyn yw, os na allwch roi ateb o ran i ble y credwch y gallai hyn fynd â cherddoriaeth, nid oes gennym unrhyw syniad a yw £1 filiwn yn mynd i fod yn ddigon. Nid oes gennym syniad beth allai eich cynnig fod i'r arianwyr cyhoeddus a phreifat yr ydych yn gobeithio y byddant yn cyfrannu at hyn. Mewn gwirionedd, gall fod ffordd well o wario’r £1 filiwn hon os nad ydym 100 y cant yn siŵr beth yr ydych yn disgwyl ohono. Serch hynny, efallai y gallwch ddweud wrthyf y bu rhywfaint o arweiniad gan y pwyllgor a argymhellodd ein bod yn cael cronfa waddol, oherwydd yn sicr nid wyf yn dweud na ddylem gael un; yn syml, rwyf eisiau bod yn glir mai dyma'r ffordd orau o gyrraedd y nod nad yw, i mi, yn arbennig o benodol ar hyn o bryd.
Yn ail, mae gwasanaethau cerddoriaeth eisoes yn wynebu perygl o dwll mawr du mewn cyllid ar ôl y £300,000 i beth bynnag fydd Celfyddydau Cenedlaethol Ieuenctid Cymru yn edrych yn debyg iddo ar ddiwedd y flwyddyn hon. Os ydym yn gofyn am help dyngarwyr a chyrff cyhoeddus i gefnogi’r gwaddol, ac rwy’n sicr yn gobeithio y byddant yn gwneud hynny—gwnaeth Huw Irranca-Davies achos da iawn pam y byddent yn gwneud hynny—a ydym yn mynd i fod yn dargyfeirio ffynonellau o gefnogaeth oddi wrth wasanaethau cerddoriaeth craidd yr ydym yn ceisio eu cadw i fynd yma yng Nghymru ar hyn o bryd? Mae'n bosibl y bydd digon o arian ar gael ar gyfer y gwaddol a chyflenwi arian i wasanaethau craidd, ond mae'r dystiolaeth yr ydym wedi’i chymryd yn y pwyllgor hyd yn hyn—ac rwy’n gwybod nad yw'r Prif Weinidog yn awyddus i ni gyfeirio at dystiolaeth, ond, mewn gwirionedd, dwi'n Aelod o'r Cynulliad ac rwy'n mynd i ddefnyddio ein tystiolaeth. Dydyn nhw ddim yn hyderus eu bod yn mynd i gael yr arian hwn ar gyfer gwaith craidd yn y blynyddoedd i ddod, felly rwy'n meddwl tybed—rydych eisoes wedi clywed ein pryderon am y gwaith Celfyddydau a Busnes a’r hyn y maent yn ei wneud. Felly, rwy’n meddwl bod cwestiwn dilys ynghylch a ydym o bosibl yn gofyn am ychydig yn ormod o ddyngarwch yma.
Yna, yn olaf, rwy’n sicr yn credu eich bod, yn eich datganiad, wedi gwneud cysylltiadau ag amcanion y cwricwlwm cenedlaethol, ac roedd hynny yn gwneud rhywfaint o synnwyr i mi. Ond dwi'n meddwl tybed a allwch chi egluro a oes unrhyw bosibilrwydd y bydd y gwaddol hwn ar gael i unrhyw un y tu hwnt i oedran ysgol. A yw hyn yn unig ar gyfer cefnogi gwasanaethau cerdd oedran ysgol neu a yw oedolion yn mynd i fod yn gallu—pan fyddwch yn rhoi eich llythyr cylch gwaith i gyngor y celfyddydau, a fyddwch yn dweud y dylai’r arian hwn fod ar gael i oedolion barhau i ddatblygu eu helitaeth, os mynnwch, i fod y gorau y gallant fod, a’i fod yn ymwneud â safonau ac amrywiaeth, yn ogystal â mynediad i bawb? Diolch.