Rwy’n meddwl, o ystyried y sefyllfa rydym ni ynddi, bod hon yn ddadl gymedrol iawn, a dweud y gwir. Mae’r banciau, ar hyn o bryd, yn amddifadu nifer o gymunedau a nifer o unigolion o wasanaethau tra phwysig. Erbyn hyn, nid yw e’n bosib bod yn ddinesydd llawn oni fod gennych chi fynediad llawn at wasanaethau bancio. Dyna yw’r byd modern, ac rydych chi bron yn gwybod os nad oes gennych chi fynediad at system fancio eich bod chi’n mynd i fod ar eich colled yn ddirfawr yn yr economi bresennol.

O gofio’r biliynau a’r biliynau—rhywbeth fel mil o biliynau—o bunnoedd sydd wedi cael eu buddsoddi yn y banciau ers y ddegawd ddiwethaf er mwyn eu hachub nhw o sefyllfa yr oedden nhw eu hunain wedi rhoi eu hunain ynddi, mae gweld nawr eu bod nhw’n troi eu cefn ar y cymunedau a wnaeth dalu i gynnal a chadw’r banciau yna’n hyfyw yn siomedig iawn a dweud y lleiaf. Felly, rydw i’n cefnogi, yn sicr, unrhyw ymgais statudol drwy system o wneud yn siŵr bod y gangen olaf yn cael ei chadw, neu unrhyw ymgais hefyd, fel yr ydym ni wedi ei weld gyda chwmnïau ffôn symudol, lle’r ydych chi’n gorfodi pobl i ddefnyddio cyfarpar pobl eraill—achos oni bai eich bod chi’n gwneud hynny, rydych chi’n gweld pawb yn eu tro yn tynnu allan o’r cymunedau gwledig yn benodol ac yn gadael diffeithwch ac anialwch ar eu hôl. Felly mae angen ochr statudol.

Ond mae yna rywbeth mwy positif yn y ddadl yma hefyd, pan rydym ni’n trafod y cysyniad o fanc pobl Cymru sydd wedi cael ei wyntyllu. Rwy’n meddwl, pan rydych chi’n ystyried yr arian sydd yn llifo drwy’r banciau yng Nghymru drwy awdurdodau lleol, drwy’r gwasanaeth iechyd a drwy Lywodraeth Cymru—arian sydd nawr yn cael ei gadw yn y prif fanciau—nid oes unrhyw beth yn stopio’r arian yna rhag cael ei gadw mewn banc ar wahân, banc pobl Cymru, er mwyn creu’r refeniw a chreu’r cyfalaf a fydd ar gael wedyn ar gyfer buddsoddi a chynnal y math yna o rwydwaith.

Nawr, mae’n hynod siomedig, yn yr ardaloedd gwledig, nad oes, yn fy marn i, ystyriaeth lawn yn cael ei rhoi i’r ffaith nad oes band eang ar gael i bawb ac nad yw pawb, wrth gwrs, yn medru defnyddio mynediad digidol. Ond, yn fwy pwysig, ni ddylai fod yn bosib, yn sicr, i dynnu allan gwasanaethau corfforol—