6. 6. Datganiad: Cyllid Arloesol: Model Buddsoddi Cydfuddiannol

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:00 pm ar 28 Chwefror 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Reckless Mark Reckless UKIP 5:00, 28 Chwefror 2017

(Cyfieithwyd)

Gan ddechrau gyda Banc Buddsoddi Ewrop, dywedodd Nick Ramsay yr amser sydd gennym i fynd at Fanc Buddsoddi Ewrop eto, ac rwy’n credu fod Adam Price hefyd efallai yn argoeli yn ei sylwadau na fyddem ni’n rhan o Fanc Buddsoddi Ewrop o bosibl. Yn fy mhlaid i, nid wyf yn credu bod gennym ni unrhyw wrthwynebiad i Fanc Buddsoddi Ewrop mewn egwyddor. Rwy'n credu bod trafodaeth ynglŷn â sut y byddai'n gweithio gyda ni y tu allan i'r Undeb Ewropeaidd, ac aelod-wladwriaethau'r Undeb Ewropeaidd fydd berchen ar y mwyafrif ohono, yn amlwg, ond ar hyn o bryd, os edrychwch chi ar ei feini prawf buddsoddi a'r ffordd y mae'n gweithio, ceir y posibilrwydd damcaniaethol o leiaf o gytundeb yn y dyfodol, pa un a drwy gytundeb cyfranddalwyr neu fel arall, ac os felly nid wyf yn credu bod cyfranogiad y DU yn cael ei ddiystyru. A byddwn yn annog y Gweinidog i ymhelaethu efallai ar y graddau y mae Cymru'n elwa o fenthyca cyfredol. Soniwyd gan Nick Ramsay, rwy’n credu, am elfen o lusgo traed efallai—nid wyf yn gwybod a yw hynny'n or-bwyslais ar yr hyn y dywedodd am geisiadau yn gynharach—ac rydym ni wedi gweld trywydd ar i fyny o ran benthyciadau yn cael eu dosbarthu i Gymru. Ac a yw Ysgrifennydd y Cabinet o’r farn mai dull synhwyrol yw ystyried hyn yn bragmataidd, yn dibynnu ar yr hyn y gellir ei gytuno, o ystyried y costau o sefydlu darn sefydliadol newydd? Byddai'n wych pe bai hynny yng Nghymru.

Ceir, rwy’n credu, rhai pethau synhwyrol i’w croesawu’n fawr iawn yn y datganiad hwn. A allai Ysgrifennydd y Cabinet esbonio ychydig bach mwy am y landlordiaid cymdeithasol wedi’u cofrestru ar y cyd, rwy’n meddwl y cyfeiriodd atynt, a gwella eu pwerau benthyca? Yn amlwg, os oes gennych chi grŵp mwy o sefydliadau, rydych chi’n mynd i allu gwrthbwyso’r risg o fewn iddynt, a bydd hynny o gysur i fenthycwyr a allai roi benthyg mwy neu ar gyfradd llog is. Ond sut y mae’r landlordiaid cymdeithasol cofrestredig yn mynd i drefnu pethau rhyngddynt, pe bai, o ystyried y sefyllfa waethaf bosibl, un ohonynt yn diffygdalu ar un o'r benthyciadau hyn?

A gaf i ofyn hefyd i'r Gweinidog am Ganolfan Ganser Felindre? Mae ei blaid ef ar lefel y DU, ac yn sicr ei arweinydd, wedi dadlau yn eithaf cryf yn erbyn preifateiddio'r GIG a bu amheuaeth benodol gan lawer ar y chwith am berchnogaeth breifat fwyafrifol yn y cyd-destun hwn. A allai esbonio pam ei fod mor gyfforddus â chael perchnogaeth breifat o 80 i 85 y cant o’r sefydliad hwn, a pha brosesau sydd ganddo i wneud yn siŵr ei fod yn gweithredu er budd y cleifion? Byddwn yn cymell ychydig o bwyll ynghylch y Swyddfa Ystadegau Gwladol hefyd—o ran mynd a chael cytundeb gyda nhw am yr hyn a allai fynd ar fantolen y sector cyhoeddus a'r hyn na allai. Rhoddodd Llywodraeth y DU gynnig ar hyn ar raddfa lawer, lawer mwy ar gyfer Network Rail, ac yna canfod bod hynny wedi mynd i drafferthion. Onid yw hynny'n risg i ni hefyd? A phe bai hynny’n digwydd, pa effaith fyddai hynny’n ei chael ar y terfyn benthyca o £1 biliwn a ddisgrifiodd?

A gaf i hefyd, unwaith eto, gymell ychydig o bwyll o ran rhai o'r rhifau a sut y mae'n cyflwyno hyn? Rydym ni’n sôn am £1.5 biliwn o fuddsoddiad ychwanegol o bosibl, ond pan mae'n sôn am gyfraniad sector cyhoeddus gwirioneddol o £3.6 miliwn yn mynd i fyny i £9 miliwn ar gyfer y grant cyllid tai, mae’n ymddangos bod y symiau hyn wedi eu trosoleddu gan luosrif eithaf mawr, a meddwl ydw i am y perygl posibl sy'n gysylltiedig â hynny. Mae’n cyfeirio gyda brwdfrydedd at offerynnau ariannol arloesol eraill Llywodraeth Cymru. Roedd cryn dipyn o hynny i’w weld yn y banciau cyn yr argyfwng ariannol, ac rwy’n meddwl tybed a oes risg ein bod ni’n ymgymryd ag offerynnau nad ydym yn eu deall yn llawn, neu sy’n arwain at faint trosoledd sy'n creu elfen o risg i bwrs y wlad na fyddem ei eisiau o bosibl. Dywedodd mai dim ond Menter Cyllid Preifat gwerth 1 y cant sydd yng Nghymru yn draddodiadol, ond fy meirniadaeth fawr o Fenter Cyllid Preifat yw ei bod yn ceisio trosoleddu popeth oddi ar y fantolen a bod popeth yn cael ei wneud i'r perwyl hwnnw. Y ffordd y mae'n disgrifio'r trafodaethau gyda'r Swyddfa Ystadegau Gwladol a’r hyn y mae'n ei wneud yma, rwy’n meddwl braidd, tybed a oes gor-bwyslais ar dynnu pethau oddi ar y fantolen gyhoeddus.