Mis Mawrth yw Mis Ymwybyddiaeth Canser yr Ofari. Canser yr Ofari yw’r pumed canser mwyaf cyffredin mewn menywod. Yn y DU yn unig, mae tua 7,200 o fenywod yn cael diagnosis o’r clefyd bob blwyddyn, ac mae tua 4,300 o farwolaethau o ganlyniad i ganser yr ofari bob blwyddyn. Bydd llawer ohonom yma ag aelod o’r teulu neu ffrind, neu’n adnabod rhywun yr effeithiwyd arnynt gan ganser yr ofari. Ac er bod hwn yn ganser cymharol brin, mae’r ffaith fod un fenyw’n marw bob dwy awr o’r clefyd yn tystio i’r angen i fynd i’r afael â hyn, i godi ymwybyddiaeth ac i chwalu mythau am ganser yr ofari ymysg menywod ac ymarferwyr fel ei gilydd.

Mae canser yr ofari wedi cael ei alw’n ‘llofrudd distaw’ oherwydd yr anhawster i wneud diagnosis, ond mae yna symptomau i fod yn ymwybodol ohonynt. Mae gwybod am y symptomau, eu cymryd o ddifrif a gweithredu arnynt yn ffactor allweddol yn y frwydr i guro’r canser creulon hwn. Y prif symptomau i edrych amdanynt yw poen parhaus yn y stumog, chwyddo parhaus yn y stumog, anhawster i fwyta neu deimlo’n llawn yn gyflym, a’r angen i basio dŵr yn amlach. Rydym yn gwybod nad yw 90 y cant o fenywod yn ymwybodol o’r pedwar prif symptom hyn. Mae mwy y gellir ei wneud ac mae mwy sy’n rhaid ei wneud i godi ymwybyddiaeth ynglŷn â chanser yr ofari. Os ydych yn dioddef unrhyw symptomau, mae’r elusen Ovarian Cancer Action yn argymell na ddylech eu hanwybyddu, gweithredwch yn gyflym a siaradwch â’ch meddyg teulu. Os gwneir diagnosis yng ngham 1, mae cyfradd oroesi menywod o ganser yr ofari yn 90 y cant. Mae canfod y clefyd yn gynnar yn achub bywydau; mae gwybod beth yw’r symptomau yn gwneud gwahaniaeth.