2. 2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:29 pm ar 21 Mawrth 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jane Hutt Jane Hutt Labour 2:29, 21 Mawrth 2017

(Cyfieithwyd)

Wel, rwy'n falch bod yr Aelod dros Ganol Caerdydd wedi tynnu sylw at y Cynllun Gwên. Mae wedi cael ei grybwyll yn y cyfryngau dros y 24 awr ddiwethaf, gan gydnabod bod Lloegr yn disgyn y tu ôl i Gymru oherwydd y fenter hon. Rwy'n credu ei bod yn werth edrych ar y gostyngiad hwnnw o ganlyniad i’r Cynllun Gwên, sef yr hyn yr ydym wedi ei ddatblygu: mae arolwg deintyddol 2014-15 o blant pum mlwydd oed yn dangos gostyngiad arall o 6 y cant yng nghyfran y plant â phrofiad o bydredd deintyddol yng Nghymru o’i gymharu â'r arolwg blaenorol a gynhaliwyd yn 2011-12. Dyna’r gwelliant parhaus cyntaf ac arwyddocaol yn nifer yr achosion pydredd dannedd a brofir gan blant yng Nghymru ers dechrau cadw cofnodion, ac mae'n cael ei briodoli i sylw ac ymdrechion y rhaglen Cynllun Gwên. Ac, wrth gwrs, mae angen iddo fynd y tu hwnt i'r fenter benodol honno, sydd wedi gweld y gostyngiad hwnnw a groesawyd, ac mae wedi ymdrin mewn gwirionedd â materion anghydraddoldebau iechyd. Ond mae'n rhaid i ni fynd y tu hwnt i hynny, gan edrych ar ei atal yn y persbectif iechyd cyhoeddus ehangach, o ran lleihau faint o ddiodydd a grawnfwyd melys sydd ar gael iddynt. Rwyf bob amser yn cofio pan gyflwynwyd y rhaglen arloesol o roi brecwast am ddim mewn ysgolion yng Nghymru—ac nid pob plaid yn y Siambr hon oedd yn ei chefnogi—ond pan sefydlwyd y brecwast hwnnw roedd yn seiliedig ar safonau maeth, a oedd yn golygu bod grawnfwyd heb siwgr yn cael ei ystyried yn ddechrau maethlon i'r diwrnod. Nid brecwast am ddim mewn ysgolion yn unig mohono, ond brecwast ysgol maethlon am ddim. Ac rwy'n siŵr bod hynny hefyd wedi cyfrannu at y llwyddiant a gafwyd o ran lleihau pydredd dannedd ymhlith plant yng Nghymru.