5. 3. Dadl: Y Goblygiadau i Gymru yn sgîl Gadael yr Undeb Ewropeaidd

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:11 pm ar 4 Ebrill 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Isherwood Mark Isherwood Conservative 3:11, 4 Ebrill 2017

(Cyfieithwyd)

Yn anffodus, daeth amseriad Papur Gwyn Llywodraeth Cymru ar ôl digwyddiadau, gan eich bod yn dilyn yn hytrach nag yn arwain.

Fel y dywedais yn y ddadl ar 7 Chwefror ar hyn, er bod eu Papur Gwyn yn galw am fynediad llawn a dilyffethair i farchnad sengl yr UE, ac er bod rheolau'r UE yn gwneud hyn yn amhosibl ar ôl adfer rheolaeth dros ffiniau i'r DU, nid yw hyn yn anghyson â dymuniad Llywodraeth y DU am fargen fasnach rydd heb aelodaeth.

Byddwn yn parhau i ddenu'r mwyaf disglair a'r gorau, gan ganiatáu i DU sofran bennu a diwallu anghenion gweithlu ein heconomi a'n cymdeithas, boed hynny’n beirianwyr, gwyddonwyr, gweithwyr iechyd proffesiynol, gofalwyr neu weithwyr fferm. Ond roedd llais y bobl yn glir; mae’n rhaid cael rheolaeth.

Mae Llywodraeth y DU yn ymwneud yn agos â gweithgor lefel uchel o randdeiliaid ar ymadael â’r UE, prifysgolion, ymchwil ac arloesi, er mwyn sicrhau bod y DU yn adeiladu ar ei safle byd-eang cryf o ran rhagoriaeth ymchwil ac arloesedd ar ôl gadael yr UE. Mae cytundeb eisoes rhwng y DU a'r UE y bydd gwarantu hawliau i ddinasyddion yr UE sy'n byw yn y DU, ac i ddinasyddion y DU sy'n byw yn yr UE, yn flaenoriaeth yn y trafodaethau. Dywedodd y Prif Weinidog fod cefnogi integreiddio a chydlyniant cymdeithasol yn golygu parchu’n llwyr ac, yn wir, cryfhau'r setliadau datganoli, ond, meddai, heb fyth ganiatáu i’n hundeb fynd yn fwy rhydd ac yn wannach, nac i’n pobl ddrifftio ar wahân.

Wrth siarad am y broses erthygl 50 yn Nhŷ'r Cyffredin, mynegodd ei disgwyliad mai canlyniad y broses hon fydd cynnydd sylweddol ym mhwerau pob gweinyddiaeth ddatganoledig i wneud penderfyniadau. Er eu bod yn ddigyfaddawd ar yr egwyddorion craidd, mae canllawiau negodi drafft yr UE yn ddigon hyblyg i ganiatáu bargen dderbyniol i'r ddwy ochr. Mewn ymateb i hynny, ailadroddodd Llywodraeth y DU ei bod yn chwilio am berthynas ddofn ac arbennig gyda'r UE ar fasnach a'r llawer o feysydd eraill lle’r ydym yn rhannu nodau a gwerthoedd, a'i bod yn hyderus bod canlyniad o'r fath er lles y ddwy ochr.

Fel y dywedodd prif ymgynghorydd cyfreithiol y Cynulliad ddoe, pan fyddwn yn gadael yr UE, bydd cyfyngiadau ar allu'r gweinyddiaethau datganoledig i ddeddfu mewn meysydd nad ydynt wedi’u cadw’n ôl i Lywodraeth y DU yn diflannu. Mae'r Papur Gwyn Llafur-Plaid Cymru yn galw am fframwaith y DU i ddarparu sail gyfreithiol ar gyfer rheoleiddio materion fel yr amgylchedd, amaethyddiaeth a physgodfeydd yn effeithiol, sy'n cael eu llywodraethu i raddau helaeth gan gyfraith yr UE. Ac mae Papur Gwyn y Bil diddymu mawr yn amlinellu patrwm dal, i ddarparu sicrwydd ar y diwrnod ymadael drwy gynnal cyfreithiau a ddychwelwyd, a chaniatáu i Lywodraeth y DU weithio gyda'r gweinyddiaethau datganoledig ar fframweithiau’r DU.

Fel y mae Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr yn ei ddweud, dylai'r fframwaith amaethyddol atal cystadleuaeth annheg rhwng gweinyddiaethau datganoledig, a sicrhau a diogelu cyllid hirdymor digonol ar gyfer amaethyddiaeth. Ac mae Undeb Amaethwyr Cymru wedi annog Llywodraeth Cymru i fod yn uchelgeisiol wrth adolygu deddfwriaeth sy'n deillio o’r UE sy'n ychwanegu'n ddiangen at y baich biwrocrataidd sy'n wynebu ffermwyr.

Economi'r DU oedd yr economi G7 a dyfodd gyflymaf y llynedd. Canfu arolwg a gyhoeddwyd ddoe fod bancwyr canolog byd-eang yn ffafrio sterling dros yr ewro fel buddsoddiad wrth gefn sefydlog hirdymor.

Pan fo ein hundeb gwych o wledydd y DU yn canolbwyntio ar rywbeth ac yn cydweithio, rydym yn rym diatal. Nid oes neb yn y DU nac yn yr UE—