5. 3. Dadl: Y Goblygiadau i Gymru yn sgîl Gadael yr Undeb Ewropeaidd

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:58 pm ar 4 Ebrill 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 3:58, 4 Ebrill 2017

(Cyfieithwyd)

Rwy'n fwy na bodlon i helpu â’r trafodaethau neu â'r Bil ei hun, ac i weld beth allai Bil o'r fath ei gyflawni. Mae'n rhaid imi ddweud, o ran mater y farchnad sengl, fy mod wedi gwneud y pwynt hwn i’r Prif Weinidog, os bydd gennym reolau ar gyfer marchnad sengl fewnol i’r DU ac nad ydym wedi cyfrannu at ei llunio, byddwn yn gwneud ein gorau i i’w newid yn gyfan gwbl. Byddwn yn ceisio eu hosgoi. Ni fydd gennym unrhyw synnwyr o berchnogaeth ohonynt. Os nad oes llys—a gwnaiff y Goruchaf Lys y tro yn iawn fel y llys sy'n plismona’r rheolau hynny—yna sut ar y ddaear y bydd Llywodraeth y DU yn gorfodi'r rheolau beth bynnag, oherwydd ni fyddai ganddi unrhyw bwerau cyfreithiol i wneud hynny? Hollol iawn: dylai'r Llys Goruchaf fod yn farnwr yn hytrach nag yn ganolwr yn hynny o beth. Mae'n eithaf hawdd i'w wneud, ac mae'n rhywbeth y dylai Llywodraeth y DU ei dderbyn yn eithaf cynnar.

O ran yr hyn a ddywedodd Mark Isherwood, rwy’n ei atgoffa bod Papur Gwyn Llywodraeth Cymru yn hŷn na Phapur Gwyn Llywodraeth y DU, nid i’r gwrthwyneb, ac unwaith eto, dywedodd 'rheoli ffiniau'. Fydd yna ddim rheoli ffiniau. Bydd gennym ffin agored â’r Undeb Ewropeaidd yn Iwerddon. Ni fydd unrhyw reolaeth ar y ffin honno, ac nid yw’r mater hwnnw wedi’i ddatrys eto. Rwyf wedi clywed rhai yn dweud, 'A, wel, roeddem yn meddwl y byddai Iwerddon yn gadael hefyd.' Nid yw hynny’n mynd i ddigwydd. Nid yw pobl Iwerddon yn enwog am ddilyn yr hyn y mae'r DU yn ei wneud, ac nid yw’r mater hwnnw wedi ei ddatrys eto. Felly, rwy’n annog pobl—pan fyddant yn sôn am reoli ein ffiniau, camsyniad yw hynny. Camsyniad llwyr. Oherwydd, oni bai ein bod yn fodlon derbyn canlyniadau gwleidyddol ffin galed ar ynys Iwerddon a'r cyfan y mae hynny’n ei olygu, nid yw’r mater hwnnw’n rhywbeth sy'n mynd i ddigwydd.