3. 3. Datganiad: Adroddiad Tueddiadau Tebygol y Dyfodol gan Lywodraeth Cymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:01 pm ar 2 Mai 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mike Hedges Mike Hedges Labour 3:01, 2 Mai 2017

(Cyfieithwyd)

Yn gyntaf oll, a gaf i groesawu datganiad Ysgrifennydd y Cabinet a'r adroddiad? Ond rwy’n falch iawn ei fod yn dod gyda rhybudd, i ddyfynnu:

‘nid bwriad yr adroddiad yw bod yn rhyw fath newydd o seryddiaeth wleidyddol. Nid yw’n ceisio proffwydo’r dyfodol.'

Rwyf bob amser yn cael fy atgoffa, ar y diwrnod hwn, o bryderon y bedwaredd ganrif ar bymtheg, pan oedd y ceffyl yn brif fath o gludiant, ynghylch sut y byddem yn ymdopi â thail ceffyl yn yr ugeinfed ganrif, y rhagwelwyd y byddai’n llenwi’r stryd i fyny at 3 troedfedd o uchder. Wrth gwrs, daeth y car modur, ac ni chafwyd y broblem honno. Hefyd, rwy’n credu bod pawb yn yr ystafell hon yn ddigon hen i gofio'r ddadl rhwng VHS a Betamax, a gafodd ei hymladd yn hir a chaled—ac a enillwyd gan VHS. A dywedwch chi wrthyf i ble alla i gael gafael ar dâp VHS nawr. Rwy'n meddwl am y tri pheth hynny—rydym yn gweld newidiadau mawr yn ddiweddar ac maent yn cael eu disodli gan ddigwyddiadau yn gyflym iawn.

Yr hyn y mae'n ei roi i ni yw'r cyfle i weld sut y bydd pethau os nad ydym yn gwneud unrhyw beth, a’r hyn y gallwn ni ei wneud i geisio newid y dyfodol. Gwyddom fod crynodrefi yn fagnetau economaidd, ac rydym yn gwybod bod gwella cysylltiadau trafnidiaeth mewnol yn ffactor a allai gryfhau perfformiad economaidd Abertawe a'r fro, fel y gallwn ni ddefnyddio ei photensial economaidd yn fwy effeithiol fel dinas-ranbarth. A wnaiff Llywodraeth Cymru ystyried llunio cynllun trafnidiaeth ar gyfer dinas-ranbarth Abertawe? Rwy'n gwybod nad yw trafnidiaeth yn rhan o'r cais dinas-ranbarth. Ond nid wyf yn credu y gallwn anghofio am drafnidiaeth yn y rhanbarth hwnnw neu wneud penderfyniadau untro am y drafnidiaeth, fel ffordd osgoi Llandeilo. Mae angen cael dull llawer mwy integredig.

Rydym yn gwybod hefyd bod pobl â sgiliau uchel yn ennill mwy yn gyffredinol, ac mae ganddynt well cyfle o gael cyflogaeth yn gyffredinol. Rydym hefyd yn gwybod bod gormod o blant, heb fod unrhyw fai arnyn nhw, yn dechrau addysg ffurfiol, o ran eu datblygiad, hyd at ddwy flynedd ar ôl rhai o'u cyfoedion. Maent yn dechrau addysg yn teimlo methiant ac mae addysg llawer gormod ohonynt yn dod i ben mewn methiant. A wnaiff Llywodraeth Cymru geisio ehangu Dechrau’n Deg ymhellach, gan roi cyfle i bob plentyn ddechrau yn yr ysgol ar yr oedran y maent mewn gwirionedd—eu hoedran cronolegol—fel bod y datblygiad rhwng dwy a thair oed yn digwydd, nad yw’n digwydd i lawer o blant mewn gormod o'n cymunedau?