Part of the debate – Senedd Cymru am 2:27 pm ar 16 Mai 2017.
A gaf i alw am ddau ddatganiad: yn gyntaf, am fater y codais i ac eraill gyda chi gyntaf 14 mlynedd yn ôl, ac o bosib yn gynharach yn y Cynulliad Cyntaf pan nad oeddwn i yma, sef mater disgyblion ysgolion byddar yng Nghymru? Yn Wythnos Ymwybyddiaeth o Fyddardod y DU 2017, mae'r ffigurau diweddaraf a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru wedi dangos bod disgyblion ysgolion byddar yng Nghymru yn tangyflawni ym mhob cyfnod allweddol, gyda Chymdeithas Genedlaethol i Blant Byddar Cymru yn dweud bod y disgyblion hyn yn wynebu cael eu gadael ar ôl, heb weithredu ar fyrder. Mae'r ffigurau sy'n awgrymu bod y bwlch cyrhaeddiad wedi lleihau dros dro unwaith eto wedi ehangu ar lefel TGAU.
Ar ôl lansio’r ddeiseb 'Cau'r Bwlch' o ganlyniad i gyfres wael o ganlyniadau bedair blynedd yn ôl, dywedodd y Gymdeithas Genedlaethol i Blant Byddar fod y ffigurau diweddaraf yn annerbyniol. Wel, nid yw byddardod yn anabledd dysgu nac yn anhawster dysgu, ac nid oes rheswm pam y dylai’r disgyblion hyn fod yn tangyflawni oni bai i’r gefnogaeth briodol beidio â bod ar gael iddyn nhw. Fel y galwyd amdano 14 mlynedd yn ôl, mae hynny'n golygu codi ymwybyddiaeth o fyddardod, gwella acwsteg yn yr ystafelloedd dosbarth a sicrhau bod plant byddar a'u teuluoedd yn cael eu cefnogi o'r dechrau. Rwy'n gobeithio y bydd Llywodraeth Cymru yn ymateb gyda datganiad am y mater difrifol iawn hwn, ar ôl rhoi ystyriaeth ddofn a difrifol iddo, ac yn ystyried sut y gallem symud ymlaen nawr.
Yn ail, ac yn olaf, a gaf i alw am ddatganiad gan yr ysgrifennydd iechyd ar gyflyrau prin yng Nghymru, ar ôl iddo ddarllen rhifyn gwanwyn 2017 o gylchgrawn Fasgwlitis y DU, a’r erthygl ynddo o'r enw, What’s up with Wales? Mae'r erthygl hon, What’s up with Wales? yn dweud:
Mae gennym ni, yn Fasgwlitis y DU, berthynas dda iawn gyda holl weithwyr meddygol proffesiynol fasgwlitis blaenllaw yn Lloegr.... Fodd bynnag, yng Nghymru, mae’n sefyllfa wahanol.
Wedi derbyn diagnosis a chynllun triniaeth gan arbenigwr blaenllaw ar draws y byd yn Lloegr ymddengys bod cyngor yr arbenigwyr "dros y ffin" yn destun dicter ac yn cael ei anwybyddu pan ddown yn ôl i Gymru.
Mae amryw o broblemau naturiol yng Nghymru gan bobl sydd â chlefydau prin .... Ymddengys bod yr agwedd yng Nghymru yn perthyn i’r ganrif ddiwethaf ac
Ymddengys hefyd fod diwylliant cyffredinol o hierarchaeth a rhengoedd wedi eu cau.
Nawr, hyd yn oed os nad yw hynny 100 y cant yn gywir, mae'r ffaith fod y bobl hyn o’r farn honno, ar sail eu profiad nhw o driniaeth yng Nghymru, ac wedi rhoi hynny mewn cylchgrawn yn y DU, yn siŵr o fod yn haeddu sylw, ac rwy’n gobeithio y bydd yn cyfiawnhau datganiad yn unol â hynny.