Part of the debate – Senedd Cymru am 3:34 pm ar 16 Mai 2017.
Rwy’n mynd i geisio bod yn gryno, Dirprwy Lywydd. Rwy'n cydnabod y pwyntiau a wnaethpwyd ynghylch swyddogaeth rhagnodi arbenigol. Rwy'n cydnabod yr heriau ar gyllid craidd. Ni fyddai'n onest imi ddweud fy mod yn gallu darparu swm sylweddol o gyllid craidd ychwanegol. Rydym i gyd yn ymwybodol o'r pwysau ar bob gwasanaeth cyhoeddus ar adeg pan fo cyllidebau’n lleihau, ac mae'r arian ychwanegol sy’n mynd i mewn i'r gyllideb gofal iechyd yn golygu cost wirioneddol i rannau eraill o'r gwasanaeth. Felly, ni wnaf addewidion na allaf eu cadw yn y maes hwn neu’r llall. Rwy’n cydnabod y pwyntiau a wnewch am gymunedau pobl dduon a lleiafrifoedd ethnig, a'r cynnydd y mae Marie Curie wedi ei wneud. Rwy'n credu bod her yn y fan yna i weddill y mudiad hosbisau ac, yn wir, i’r gwasanaeth iechyd i ddeall yr heriau penodol hynny a gwneud gwell darpariaeth.
Ac yn olaf, dyma’r pwynt o gael datganiad, cael y sgwrs—mae'n dal yn bwnc tabŵ. Mae angen inni fynd yn ôl i fan lle mae'n sgwrs lawer mwy arferol. Felly, rwy’n edrych ymlaen at gael y sgwrs hon eto gydag Aelodau, y tu mewn a'r tu allan i'r Siambr, am sut yr ydym yn ceisio ail-normaleiddio sgwrs am y digwyddiad mwyaf anochel. Genedigaeth a marwolaeth yw’r ddau beth sy’n anochel yn ein bywydau, ac nid ydym yn treulio digon o amser o bell ffordd yn siarad am y peth, yn ei drafod, ac yna gall bob un ohonom gael cystal marwolaeth ag y bo modd.