9. 9. Dadl UKIP Cymru: Y Gyllideb Cymorth Dramor

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:15 pm ar 17 Mai 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Caroline Jones Caroline Jones UKIP 6:15, 17 Mai 2017

(Cyfieithwyd)

Na, mae’n ddrwg gennyf, oherwydd byddaf yn cymryd y pedwar munud i siarad.

Mewn cyferbyniad, yn ôl y Sefydliad Astudiaethau Cyllid, bydd y swm o arian y mae’r DU yn ei wario ar ddatblygu rhyngwladol yn cynyddu £1 biliwn arall y flwyddyn dros y pedair blynedd nesaf, a fydd yn dod â’r gyllideb i bron £15 biliwn y flwyddyn, bron cymaint â chyllideb Cymru gyfan.

Mae angen ailwampio dull cymorth tramor y DU yn llwyr, ac mae hawl gan drethdalwyr Prydain i wybod ble mae’r arian yn cael ei wario. Wrth i’n dyled genedlaethol barhau i godi i’r entrychion, sut y gallwn gyfiawnhau rhaglen gymorth sy’n rhoi miliynau o bunnoedd i genhedloedd gyda rhaglenni niwclear a gofod, pan fo’n dinasyddion yn byw mewn tlodi? Mae fy rhanbarth, Aberafan, yn un o’r ardaloedd tlotaf, a hyd yn oed wrth gerdded yn y dref mae nifer o bobl ddigartref yn gorwedd yn y drysau, ac mae hyn yn gywilyddus. Felly, sut y gallwn gyfiawnhau rhaglen gymorth sy’n ceisio gwella effeithlonrwydd ynni diwydiant Brasil pan fo trethdalwyr Cymru yn cael trafferth i wresogi eu cartrefi? Mae angen diwygio cymorth tramor drwyddo draw gan ddechrau drwy ollwng targedau gwariant mympwyol yn erbyn incwm gros cenedlaethol. Y cyfan y mae’r targed hwn wedi’i wneud yw cynyddu’r gyllideb, gan orfodi gweision sifil yr adran dros ddatblygu rhyngwladol i feddwl am ffyrdd mwyfwy rhyfedd o wario arian trethdalwyr Prydain. Mae ein cenedl yn ei chael hi’n anodd, ac mae ein dinasyddion yn haeddu ystyriaeth.

Fodd bynnag, mae gennym dystiolaeth o arian yn cael ei wario’n dda dramor mewn ymateb i Affrica, lle buom yn ymladd yn erbyn Ebola yn Sierra Leona a Liberia. Ymrwymodd Llywodraeth y DU £427 miliwn o gymorth uniongyrchol i helpu i gynnwys, i reoli, i drin ac yn y pendraw i drechu Ebola. Roedd cymorth uniongyrchol y DU yn cynnwys defnyddio arbenigwyr meddygol o’r GIG a’r fyddin, a ddarparodd ganolfannau triniaeth—1,400 o welyau ar gyfer triniaeth, gan gynnwys gwelyau ynysu, i frwydro yn erbyn y clefyd. Hefyd, adeiladwyd chwe chanolfan ar gyfer trin Ebola ar draws y wlad, a chafwyd timau hyfforddi i hyfforddi gweithwyr ar y rheng flaen. Cafodd 4,000 o weithwyr gofal iechyd addysg ar logisteg a sut i fod yn lanweithwyr yn y proffesiwn meddygol, a oedd yn cynnwys staff y fyddin a staff carchar yn Sierra Leone. Hefyd, addysgwyd pobl mewn timau ar draws y wlad sut i gladdu’r meirw’n ddiogel. Cafwyd cyflenwadau brys fel bwyd a chlorin, a gwnaed gwaith ymchwil gwyddonol drwy adeiladu labordai i ddeall sut yr oedd Ebola wedi lledaenu. Cafodd yr ymgyrch ei chyd-drefnu gan y fyddin. Fe weithiodd yr ymgyrch am fod mwy wedi’i wneud na dosbarthu arian i’r llywodraethau a’r gwledydd a dweud wrthynt fwrw yn eu blaenau. Roedd y bobl yn falch iawn o’r hyn a ddysgwyd a chawsant eu gadael gyda gwaddol o glinigwyr hyfforddedig, canolfannau gofal iechyd, a chymorth gwyddonol ac ymchwil. Roedd y bobl yn falch o’r hyn a ddysgwyd, a gallai trethdalwyr Prydain weld prawf pendant a thystiolaeth o ble roedd yr arian wedi cael ei wario. Ac er bod pobl Prydain yn hael, mae atebolrwydd a thryloywder ynglŷn ag arian trethdalwyr yn hollbwysig.