Part of the debate – Senedd Cymru am 4:35 pm ar 24 Mai 2017.
Llawer iawn o fisoedd—a dwy flynedd, yn wir. Hoffwn ddiolch i Mark Reckless am arddel safbwynt cyson iawn ar y mater hwn ei hun? Nid yw wedi arddel safbwynt mor gyson ynglŷn â pha blaid wleidyddol y dylai fod yn aelod ohoni, ond ar y mater hwn, mae wedi parhau’n gyson iawn yn wir.
Gan droi at ein blaenoriaethau ar gyfer gogledd Cymru, dylwn ddweud fy mod yn falch iawn o allu bod yn bresennol yn gynharach heddiw yng nghyfarfod cyntaf grŵp gogledd Cymru ar faterion trawsffiniol, dan gadeiryddiaeth fy nghyd-Aelod Hannah Blythyn, lle buom yn trafod nifer o faterion pwysig a wynebir gan y rhanbarth ac sy’n rhaid i ni eu hwynebu yma yn y Cynulliad yn y blynyddoedd i ddod. Fy marn i—ac rwy’n rhannu safbwynt Russell George yn ei honiad ynglŷn â photensial yr economi drawsffiniol—yw bod yn rhaid i gais bargen dwf gogledd Cymru gydblethu â’r fargen dwf sy’n dod i’r amlwg ar ochr Lloegr i’r ffin drwy Bartneriaeth Menter Leol Swydd Gaer a Warrington. Rhaid iddynt ategu ei gilydd a rhaid iddynt hefyd geisio adeiladu ar alluoedd presennol ardal drawsffiniol rhanbarth Mersi a’r Ddyfrdwy a gogledd Cymru.
Rwy’n credu ei bod yn gwbl hanfodol i’r achos dros fargen dwf gogledd Cymru gael ei gynnal—un sy’n adlewyrchu natur drawsffiniol yr economi. O ran trafnidiaeth yn unig—ac mae trafnidiaeth yn elfen hollbwysig o’r fargen dwf, nid oes gennyf unrhyw amheuaeth—mae’r Llywodraeth Lafur hon yng Nghymru eisoes wedi ymrwymo i wario dros £200 miliwn ar ddatrys coridor Glannau Dyfrdwy, sydd, wrth gwrs, yn hanfodol. Nododd Mark Reckless ardal Glannau Dyfrdwy fel peiriant pwysig ar gyfer economi Cymru. Wel, mae’r un llwybr hwnnw—yr A494—yn hollbwysig ac angen ei uwchraddio, ac rwy’n falch iawn o fod yn ymgynghori â’r cyhoedd ar y ddau argymhelliad a ddatblygwyd gennym ar gyfer yr A494 a’r A55. Ond rydym hefyd yn ystyried buddsoddi degau o filiynau o bunnoedd mewn seilwaith rheilffyrdd, er nad ydym yn gyfrifol amdano—Llywodraeth y DU sy’n gyfrifol am hynny—er mwyn gwella capasiti yng ngogledd-ddwyrain Cymru, datblygu’r cysyniad metro, ond gan edrych hefyd ar fuddsoddi symiau sylweddol i ddatrys mannau cyfyng yn y rhwydwaith cefnffyrdd ac wrth gwrs, bwrw ymlaen â thrydedd groesfan bwysig ar gyfer y Fenai. Wrth gwrs, yr hwb unigol mwyaf y gellid ei roi i economi gogledd Cymru fyddai trydaneiddio prif reilffordd y gogledd, ond rwy’n ofni na wnaed addewid ar hynny eto gan Lywodraeth y DU, yn sicr nid yn y dyfodol agos.
Gan ddychwelyd at gyfraniad Russell George, roeddwn yn meddwl bod ei gyfraniad ar ganolbarth Cymru yn benodol yn gwbl allweddol. Mae cysylltiadau gogledd-de yn hanfodol i’r economi ac mae canolbarth Cymru yn gwneud cyfraniad hollbwysig i ddiwylliant ac economi Cymru. Rwyf hefyd yn credu, er bod y cysylltiadau rhwng y gogledd a’r de yn arwyddocaol yn wir, mae hynny’n wir am gysylltiadau dwyrain-gorllewin hefyd. Rwy’n gweld tri bwa sylfaenol o ffyniant yn dod i’r amlwg ar gyfer Cymru: un sy’n croesi gogledd Cymru, un sy’n croesi canolbarth a gorllewin Cymru a thrydydd bwa sy’n rhychwantu de Cymru—a gallai pob un o’r tri elwa o gydweithredu a chysylltiadau trawsffiniol. Rwy’n awyddus iawn—