A gaf i ddiolch i Vikki Howells am godi ymwybyddiaeth eto yn y Siambr hon o’r ddwy wythnos ymwybyddiaeth hollbwysig—yn gyntaf, y gwaith sydd wedi ei wneud gan elusen Unique i godi ymwybyddiaeth a dealltwriaeth o anhwylderau cromosom? Mae’n eglur, o ran profiad eich etholwraig, ei bod yn bwysig iawn cydnabod mai hon yw'r bedwaredd wythnos ymwybyddiaeth a gynhaliwyd, ac mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i wella gwasanaethau ar gyfer pobl sy'n byw â chlefydau prin megis anhwylderau cromosom. Cyhoeddwyd ein cynllun gweithredu cyntaf ar afiechydon anghyffredin yn ôl ym mis Chwefror 2015. Roedd hynny mewn ymateb i strategaeth y DU ar gyfer clefydau anghyffredin, ac mae cynnydd o ran y cynlluniau sy’n cael eu monitro gan y grŵp gweithredu ar glefydau anghyffredin. Mae hynny’n cynnwys cynrychiolaeth nid yn unig gan Lywodraeth Cymru a byrddau iechyd, ond hefyd gan y grŵp cleifion, Genetic Alliance. Bydd hynny'n cael ei ddiweddaru i sicrhau ei fod yn parhau i fod yn addas i’w ddiben.

Hefyd, ar eich ail bwynt, o ran ymwybyddiaeth o sgrinio serfigol, mae bron i wyth o bob 10 o fenywod yng Nghymru yn mynychu’n rheolaidd ar gyfer eu profion ceg y groth, ond rydym yn gwybod y bu gostyngiad bychan yn y cyfraddau mynychu y llynedd. Mae'n rhaid i ni wneud mwy o waith i gadw a chodi cyfraddau cyfranogiad, ac mae tîm ymgysylltu sgrinio Iechyd Cyhoeddus Cymru yn gweithio gyda thimau iechyd y cyhoedd lleol, byrddau iechyd a chlystyrau gofal sylfaenol i ystyried y nifer sy'n cael eu sgrinio serfigol ym mhob ardal. Mae rhaglen arbrofol hefyd yn edrych ar ddyfodol gweithredu profion HPV, ond rwy’n meddwl cyn belled ag y mae sgrinio serfigol yn y cwestiwn, mae'n rhaid i ni edrych ar y mannau lle ceir y niferoedd lleiaf yn manteisio ar gael eu sgrinio.