7. 7. Datganiad: Y Diweddaraf ynglŷn â Band Eang Cyflym Iawn

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:48 pm ar 13 Mehefin 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 5:48, 13 Mehefin 2017

(Cyfieithwyd)

O ran y cyflymder cyfartalog ar draws Cymru, rwy’n meddwl bod yr adroddiad yr ydych yn cyfeirio ato yn flwyddyn neu ddwy oed erbyn hyn, ond rwy’n derbyn yn llwyr bod y safleoedd hynny nad ydynt wedi cael band eang drwy Cyflymu Cymru neu drwy gyflwyno masnachol yn amlwg yn dal ym mha bynnag sefyllfa yr oeddent ynddi o’r blaen. Dyna ddiben y cynllun olynol hwn: mynd i'r afael â’r union broblem honno.

Mae’n unigryw yng Nghymru—rwy'n siŵr fy mod i wedi dyfynnu hwn i Aelodau o’r blaen: mae poblogaeth Cymru wedi ei gwasgaru ar hyd a lled Cymru, ac felly, er mwyn cael signal i Gymru, mae angen llawer iawn mwy o seilwaith nag sydd angen arnoch chi bron yn unrhyw le arall yn y DU. Felly, yn yr Alban, er enghraifft, mae’r boblogaeth gryn dipyn yn fwy cryno, ac felly mae'n haws cael gwasanaethau mawr iddynt. Felly, mae gennym broblem benodol, a dyna pam rwy'n gofyn i bob Aelod fy helpu i gael yr wybodaeth orau bosibl yn ôl ar gyfer y map hwn. Felly, os wnewch chi i gyd ddefnyddio eich gwybodaeth leol—yn amlwg byddwn yn gofyn i bartneriaid awdurdod lleol wneud hyn hefyd, a phartneriaid busnes a phawb sydd wedi ysgrifennu atom ni, ac mae gennym bolisi cyfathrebu sydd yn amlwg yn cynnwys cyfathrebu digidol ac yn y blaen. Ond, a dweud y gwir, os nad oes gennych gysylltiad cyflym iawn yn barod, yna rydych yn mynd i fod yn ddig iawn os byddwn yn gwneud rhaglen gyfathrebu digidol, oherwydd ni fyddwch yn gallu lanlwytho'r GIFs. Felly, byddwn yn ysgrifennu at adeiladau yr ydym yn gwybod y gallent gael anhawster. Byddwn hefyd yn cysylltu â chymunedau o ddiddordeb, felly'r undebau ffermio a phobl eraill sydd wedi cysylltu â ni o sefydliadau busnes ac yn y blaen, gan ofyn iddynt am adborth gan eu cymunedau o ddiddordeb. Ond mae cymunedau daearyddol hefyd a allai elwa ar ymateb cyfunol. Es i i ymweld ag un neu ddau o brosiectau da iawn yn ddiweddar ym mhenrhyn Llŷn, lle mae signal band eang diwifr i neuadd gymunedol wedi galluogi ardal gyfan. Yn wir, bydd y Llywydd yn caniatáu i mi ddweud bod rhai ohonynt yng Ngheredigion, yn ogystal, ac rydym wedi cael rhai sgyrsiau am yr union beth hynny.

Felly, rwy'n awyddus iawn i ddeall beth yw'r ffordd orau o wario’r arian hwn er mwyn cyrraedd y nifer mwyaf o adeiladau mor gyflym ag y bo modd. Ni fydd un ateb yn addas i bawb. Felly, nid ydym yn mynd i gaffael dim ond un contract i orffen y gweddill oherwydd, mewn gwirionedd, nid yw hynny’n mynd i weithio. Bydd angen atebion penodol ar gyfer cymunedau penodol. Nid yw'n dasg fach, ond rydym yn benderfynol iawn o’i chyflawni.

O ran gwibgyswllt, mae cynllun treial gwibgyswllt mawr—rwy'n siŵr bod yr Aelod yn gwybod—ar y gweill yn Abertawe ar hyn o bryd, ac yn amlwg byddwn yn edrych i weld sut y mae hynny'n gweithio, ac i weld beth yw ei galluoedd o ran cyflwyno. Beth sy'n wirioneddol wych am y rhwydwaith cyflym iawn yw, er ein bod wedi nodi 30 Mbps, mewn gwirionedd, mae'r cyflymder cyfartalog y gwyddom sy’n cael ei gyflawni dros y rhwydwaith oddeutu 80 Mbps; felly, heb fod yn bell o fod yn wibgyswllt, sydd fel arfer yn cael ei gyfrif yn 100 Mbps. Ond, yn wir, bydd hon yn broblem gyson ar draws y byd wrth ddiweddaru’r rhwydweithiau hyn drwy'r amser, ac mae'n un o'r pethau y mae angen i ni ei gadw mewn cof wrth inni symud ymlaen i'r dyfodol.