Diolch, Llywydd. Cynigiaf y gwelliant yn enw Rhun ap Iorwerth yn ffurfiol. O’r cychwyn cyntaf, hoffwn ailddatgan barn Plaid Cymru, a barn, rwy’n meddwl, a rennir ar draws y rhan fwyaf o’r Siambr, fod croeso i’r rhai sy’n dod i’r wlad hon ac yn gwneud eu cartref yn y wlad hon, ein bod yn gwerthfawrogi’r sgiliau sydd ganddynt, y cyfraniad a wnânt i’n heconomi, a’r modd y maent yn cyfoethogi ein cymdeithas. Rydym hefyd yn ailddatgan ein galwad am ateb cyflym i statws dinasyddion yr UE sy’n byw ar hyn o bryd yn y DU, ac yn gobeithio y sicrheir cytundeb sy’n drugarog ac yn deg yn fuan yn y trafodaethau Brexit.

Mae’n drueni yn y blynyddoedd diwethaf fod yr iaith sy’n gysylltiedig â mater mewnfudo wedi bod yn ymrannol ac yn ddiraddiol. Yn wir, mae bob amser wedi fy nharo’n rhyfedd braidd sut y gall rhai ystyried dinesydd tramor sy’n symud i’r DU fel mewnfudwr, ond bod dinesydd Prydeinig sy’n symud dramor yn cael ei labelu’n rhamantaidd fel ‘expat’. Y gwir yw, wrth gwrs, ein bod i gyd, yn rhywle ar hyd y llinell, yn ymfudwyr. Mae honno wedi bod yn nodwedd gyffredin o’n rhywogaeth ers dechrau amser. Beth bynnag, rwyf am gyffwrdd yn fyr ar oblygiadau ymfudo o ran yr economi a pholisi. Mewn perthynas â dinasyddion yr UE yng Nghymru, mae llai na 80,000, a thua 80 y cant ohonynt mewn gwaith, ac mae cyfran uwch o’r 20 y cant sy’n weddill yn fyfyrwyr yn ôl pob tebyg. O’r 80,000 neu lai o ddinasyddion yr UE, mae nifer sylweddol yn ddinasyddion Gwyddelig a fyddai, mae’n debyg, hyd yn oed ymhlith y rhai a fyddai’n dadlau’n fwyaf brwd dros gau’r ffiniau, yn parhau i gael hawl i symud yn rhydd yn y DU ar ôl Brexit. Yn wir, rwy’n deall mai safbwynt presennol Plaid Annibyniaeth y DU yw y dylai Deddf Iwerddon 1949 a’i darpariaethau ynglŷn â hawliau dinasyddion Gwyddelig i deithio’n rhydd i ac o’r DU barhau yn ei lle ar ôl Brexit, sydd, mae’n debyg, yn codi’r cwestiwn pam eich bod yn gwahaniaethu yn erbyn dinasyddion o wladwriaethau eraill, pan nad ydych yn gwahaniaethu yn erbyn dinasyddion Gweriniaeth Iwerddon. Mater i chi ei ateb yw hwnnw. Daeth oddeutu 13,000 o staff academaidd ym mhrifysgolion Cymru o wledydd yr UE, ac mae bron i 50 y cant o’r milfeddygon sy’n cofrestru yn y DU wedi cymhwyso mewn mannau eraill yn yr UE. Yn y sector iechyd a gofal cymdeithasol, o fis Medi 2015, roedd tua 1,400 o ddinasyddion yr UE yn cael eu cyflogi gan y GIG yng Nghymru. Yn wir, rydych yn fwy tebygol o gael eich trin gan ymfudwr yn y GIG nag i fod yn ymfudwr yn un o giwiau’r GIG.

Daeth adroddiad a gyhoeddwyd gan Ysgol Economeg Llundain y mis yma ar ymfudo ac economi’r DU i’r casgliad nad oedd mewnfudo yn gyffredinol, na mewnfudo o’r UE yn benodol, wedi cael effeithiau negyddol sylweddol ar gyflogaeth, cyflogau ac anghydraddoldeb ar sail oedran yn y DU. Mae papur Ysgol Economeg Llundain hefyd yn datgan, ar lefel y DU, fod unrhyw ostyngiad yn y niferoedd sy’n mewnfudo o’r UE yn debygol o arwain at safonau byw is i’r rhai a gafodd eu geni yn y DU.

Yn wir, rydym eisoes yn gweld effaith wirioneddol y nifer ostyngol o ymgeiswyr tramor i’n prifysgolion. Mae’n werth nodi, hefyd, mewn gwledydd sydd â system fewnfudo yn seiliedig ar bwyntiau, fod lefelau ymfudo y pen yn uwch. Ac o ran yr hyn a elwir yn bolisi ‘un i mewn, un allan’, byddai hwnnw’n ein harwain at sefyllfa niweidiol lle y gallai meddyg mawr ei angen fod yn cael ei gadw yn Dover hyd nes y byddai preswylydd yn y DU yn penderfynu gadael y wlad, a byddai honno’n sefyllfa afresymol i fod ynddi. Mae hefyd—[Torri ar draws.] Mae hefyd yn werth nodi bod gan yr Almaen, gyda lefelau ymfudo uwch y pen na’r DU, ffigyrau cynnyrch domestig gros sefydlog, cododd gwariant cyhoeddus 4.2 y cant y llynedd, mae enillion misol gros ar gynnydd, mae diweithdra ar 3.9 y cant a cheir cynhyrchiant uwch na’r cyfartaledd yn y wlad honno nag yn y wladwriaeth hon, a fyddai’n awgrymu bod amodau ar gyfer gweithwyr yn y DU yn deillio o strwythur bwriadol yr economi ar ran llywodraethau olynol yn San Steffan. Yn wir, rwy’n cofio Gordon Brown yn 1998 yn dathlu’r ffaith fod marchnad lafur y DU hyd yn oed gyda chyflwyno mesurau fel yr isafswm cyflog, ymhlith y rhai a reoleiddir leiaf o gwmpas y byd, ac roedd hynny’n achos dathlu.

Nawr, wrth gwrs, rydym yn byw gyda chanlyniadau ymagwedd nad yw’n rhy llawdrwm tuag at ein cyfreithiau llafur yn y DU. Mae cyflogau sy’n lleihau, amodau gwaith ecsbloetiol, rheoleiddio llai manwl a sylfaen ddiwydiannol sy’n crebachu wedi bod yn gonglfaen i bolisi economaidd Prydain ers y 1980au fan lleiaf, a phobl sy’n gweithio, yn enwedig yn hen gymunedau diwydiannol Cymru, sy’n talu’r pris, yn llythrennol. Felly, mae angen newid y patrwm economaidd yn y wlad hon sy’n seiliedig ar le, wedi’i ysgogi gan ddiwydiant ac yn canolbwyntio ar y gweithiwr a’i hawliau, ni waeth ble y cafodd ei eni.