Part of the debate – Senedd Cymru am 4:22 pm ar 11 Gorffennaf 2017.
Diolch. I fod yn deg, mae'n fater sy'n cael ei godi yn rheolaidd gan y coleg brenhinol a'r BMA hefyd. Yr hyn a ystyriaf yn ddefnyddiol, ac eto, yn wahanol, ac i raddau sy’n rhoi cyfle i ni, yw bod ein perthynas ni yn wahanol o’i gymharu â rhannau eraill o'r DU. Ar draws y ffin mae'n berthynas llawer mwy gwrthwynebol. Mae hwnnw'n bwynt sy'n cael ei godi yn rheolaidd gan y meddygon iau eu hunain. Yr her yw sut yr ydym yn elwa ar hynny a chymryd mantais briodol o hynny ac yn annog pobl i ddod yma i weithio ac i aros ac, yn yr un modd, nad ydynt yn dweud hynny, gan nad Jeremy Hunt ydw i, bod popeth yn iawn, oherwydd mae heriau gwirioneddol yma. Mae'r adroddiad yn cydnabod unwaith eto rai o'r cyfleoedd sy'n bodoli o ran e-amserlennu, o ran rhoi gwahanol ddewisiadau i bobl ynghylch sut i reoli eu bywydau eu hunain, pan fydd gan bobl gyfrifoldebau eraill yn aml, ac nid eu gwaith yn unig. Unwaith eto, rydych chi’n sôn am ‘yr hen ddyddiau '. Rwyf yn petruso cyn dweud pa mor bell yn ôl oedd hynny. Ond, yn y gorffennol, roedd pobl yn disgwyl gweithio oriau hir iawn, ac roedden nhw’n derbyn mai dyna oedd yn rhaid ei wneud. Ar hyn o bryd, mewn gwirionedd, boed hynny’n golygu dynion neu ferched y gweithlu, mae llawer o bobl â gwahanol gyfrifoldebau y tu allan i'r gwaith—gyda theuluoedd, yn benodol—yn gwneud dewisiadau gwahanol. Felly, nid ydych yn dod o hyd i feddygon sy'n barod i ddweud, 'Rhywun arall fydd yn magu fy mhlentyn i tra fy mod i yn y gwaith am 80 awr yr wythnos'.
Felly, mae angen i ni ystyried yn briodol y ffordd yr ydym ni’n rheoli hynny, a nifer y bobl yr ydym ni ei hangen yn ein gweithlu i sicrhau bod yr holl system yn gweithio. Rwy’n derbyn y pwynt yr ydych chi’n ei wneud am y ffordd wahanol y mae’r byrddau iechyd yn ymgysylltu â'u meddygon iau. Mae hwnnw’n fater a gyflwynwyd imi gan randdeiliaid, ac yn fater sy'n gyfarwydd o fewn y gwasanaeth, am y gwelliannau y mae angen iddyn nhw eu gwneud hefyd—ond hefyd y pwynt am seibiant i astudio a sut y gallwn feddwl yn greadigol am sut i wneud rhywbeth a allai wneud gwahaniaeth gwirioneddol o ran pobl yn dewis aros yn y proffesiwn ac yn y wlad hon hefyd.