Rwy’n ddiolchgar iawn, Llywydd. Cymerais oddeutu pump o ymyriadau. Rydym yn croesawu bwriad y Weinyddiaeth Gyfiawnder i gynnal digwyddiad cymunedol deuddydd o hyd a fydd yn rhoi cyfle i ymwelwyr a thrigolion weld a gwneud sylwadau ar y cynigion cyn i gais cynllunio ffurfiol gael ei wneud. Ac rwyf wedi clywed llawer o gyfraniadau gan Aelodau yn y Siambr y prynhawn yma, sydd i gyd yn amodau dilys yn ymwneud â chynllunio, a dylent gael eu cyfuno a’u rhoi fel tystiolaeth yn y broses honno.

Llywydd, rydym yn galw ar y Weinyddiaeth Gyfiawnder i sicrhau bod yna ymgynghori llawn a dilys i’r cymunedau a gynrychiolir gan yr Aelodau yma heddiw. Os yw’r awdurdod lleol yn derbyn cais cynllunio, bydd cyfle i drigolion gymryd rhan yn y broses gynllunio honno a buaswn yn eu hannog i wneud hynny. Fel y dywedais, nid yw polisi carchardai yn fater datganoledig, ond hoffwn rannu rhai syniadau ar y cwestiynau ehangach a ofynnwyd yma heddiw.

Deallaf nad oes digon o leoedd yma ar gyfer nifer y carcharorion risg isel categori C yn ne Cymru. Awgrymwyd hefyd y byddai carchar newydd yn disbyddu’r cyllidebau iechyd ac addysg lleol. Gadewch i mi ei wneud yn gwbl glir: fel yng Ngharchar Berwyn, ni fydd y gwasanaethau hynny ond ar gael os oes digon o arian yn cael ei sicrhau gan Lywodraeth y DU ar eu cyfer.

Nid wyf yn credu y byddai neb yn anghytuno gydag awydd y Weinyddiaeth Gyfiawnder i adeiladu carchardai newydd gyda chyfleusterau modern, addas i’r diben, lle y gellir datblygu diwylliant adsefydlu yn llwyddiannus, yn lle rhai aneffeithiol sy’n heneiddio, fel y soniodd Caroline Jones. Materion ar gyfer y Weinyddiaeth Gyfiawnder a Gwasanaeth Prawf a Charchardai ei Mawrhydi yw’r ystâd garchardai a’i rheolaeth. Buaswn yn gwrthwynebu anfon unrhyw un i garchar yn ddiangen. Yn yr un modd, fodd bynnag, mae angen inni amddiffyn ein cymunedau rhag niwed, ac yn amlwg mae gan garchardai ran i’w chwarae yn hynny. Dai Rees.