Na wnaf. Mae’r rhai a oedd o blaid aros yn yr UE yn y lle hwn yn siarad o hyd am niwed ansicrwydd pan fyddant yn ceisio dadlau yn erbyn gwireddu ewyllys pleidleiswyr Cymru o blaid Brexit, ond maent yn hapus i adael mater ardrethi busnes yn ansicr ac yn annelwig. Mae angen set o reolau pendant ar gyfer y wlad gyfan, er gwaethaf mympwy achlysurol Llafur i adael i fusnesau osgoi ardrethi busnes ar ambell achlysur. Nodaf nad oes sôn yng ngwelliannau Llafur am ailstrwythuro neu adolygu ardrethi busnes er mwyn eu gwneud yn fwy teg.

Wrth edrych o amgylch strydoedd mawr gogledd Cymru—strydoedd mawr a oedd yn ganolfannau prysur, ffyniannus i’r gymuned o fewn fy oes i—maent bellach yn llawn o siopau gwag. Gallwch weld y pelenni chwyn, fwy neu lai, yn rholio ar hyd y stryd fawr. Mewn ardaloedd yn fy rhanbarth i, mae masnachwyr wedi cael eu hatal rhag llwytho yng nghefn a thu blaen i’w heiddo. Efallai y gallai Llywodraeth Cymru gael y cyngor perthnasol i gynnig ateb o ran sut y mae masnachwyr yn mynd i lwytho’u stoc i’w siopau os na allant fynd â fan gludo nwyddau’n agos atynt. Go brin fod parcio yn y maes parcio aml-lawr i lawr y ffordd yn briodol.

Mae pethau fel hyn yn esbonio pam, yn gyffredinol, mai gan Gymru y mae’r gyfradd genedlaethol uchaf o adeiladau gwag ar y stryd fawr o’i chymharu â Lloegr a’r Alban. Roedd 15 y cant o siopau ac adeiladau hamdden yn wag ar ddiwedd hanner cyntaf 2015 ac rwy’n dyfalu nad yw’r sefyllfa’n ddim gwell. Rwyf wedi dweud hyn o’r blaen, ac fe’i dywedaf eto: mae rhai o’r penderfyniadau a wneir gan awdurdodau lleol, megis pedestreiddio, rheoliadau a thaliadau parcio, cael gwared ar fannau llwytho, cynyddu ardrethi busnes ac yn y blaen, yn dinistrio ein strydoedd mawr a’r busnesau bach a arferai fasnachu oddi yno. Mae hefyd yn dangos nad yw’r bobl sy’n gwneud y penderfyniadau perthnasol erioed wedi ceisio rhedeg busnes bach ac nad oes ganddynt syniad pa broblemau y mae’r rhai sy’n ceisio rhedeg busnesau bach yn eu hwynebu.

Nid yw gwneud rhedeg busnes yng Nghymru yn ddrutach o werth i neb—nid i Lywodraeth Cymru, Trysorlys y DU, yr awdurdod lleol, ac yn sicr nid i’r perchennog busnes a’u gweithwyr—ond dyna mae ein trefn bresennol o ardrethi busnes yn ei wneud. Felly, rwy’n annog Llywodraeth Cymru i gynnal adolygiad ar frys ar ailstrwythuro ardrethi busnes, fel bod Llywodraeth Cymru a llywodraeth leol yn rhoi’r gorau i ladd gwydd aur y busnesau bach. Diolch.