Part of the debate – Senedd Cymru am 5:49 pm ar 18 Hydref 2017.
Mae ymddangos bod gan bawb stori am Neville Southall; fe’i gadawaf yn y fan honno. [Chwerthin.]
Treuliais lawer o’r haf yn cynnal arolwg o etholwyr, yn mynd o ddrws i ddrws, yn curo ar ddrysau, ac un o’r prif bethau a ddaeth yn ôl oedd trafnidiaeth gyhoeddus, yn enwedig mewn ardaloedd mwy gwledig. Mae yna lawer o gwestiynau’n codi mewn perthynas ag amserlenni bysiau a threnau ac integreiddio yn y rhanbarth, ac rwy’n meddwl bod yna bethau y mae angen i fetro gogledd-ddwyrain Cymru fynd i’r afael â hwy. Mae’r £50 miliwn gan Lywodraeth Cymru i ddatblygu metro gogledd-ddwyrain Cymru yn gynnig mawr a allai greu budd economaidd enfawr, ond wrth i’r gwaith tuag at y metro gyflymu, rwy’n meddwl bod angen inni ystyried hefyd pa mor bwysig yw gallu pobl i gael mynediad at waith gweddus yn agosach at adref a darparu ysgogiad i fusnesau fuddsoddi ac ehangu. Rwy’n meddwl y buasai’r cynigion ar gyfer gorsafoedd newydd ym mharc diwydiannol Glannau Dyfrdwy ac Airbus ym Mrychdyn i hwyluso teithio i Airbus a’r sefydliad gweithgynhyrchu uwch newydd yn arfogi ein rhanbarth yn well gyda chysylltiadau trafnidiaeth i ateb galw gwaith. Fodd bynnag, credaf na ddylai’r uchelgais orffen gyda hynny. Rwy’n credu bod angen inni edrych ar orsafoedd ychwanegol ac yn enwedig o fy safbwynt i yn fy etholaeth, rwy’n meddwl bod gwerth mewn edrych ar orsaf ychwanegol yn ardal Maes-glas, Treffynnon, a fyddai nid yn unig yn cysylltu’r sector gweithgynhyrchu uwch yn y gogledd-ddwyrain â’r sector ynni yn y gogledd-orllewin a Maes-glas a dociau Mostyn, ond hefyd gallai gysylltu â pheth o dwristiaeth a threftadaeth Abaty Dinas Basing a Ffynnon Gwenffrewi yn yr ardal.
Rydym eisoes wedi crybwyll sut y mae system drafnidiaeth integredig yn hanfodol, nid yn unig i’n cysylltu o’r dwyrain i’r gorllewin ac o’r gogledd i’r de, ond hefyd ar draws y ffin â gogledd-orllewin Lloegr. Felly, gwyddom fod bron 23,000 o bobl yn cymudo o ogledd Cymru yn ddyddiol i ogledd-orllewin Lloegr, ac mae bron 31,000 yn teithio i’r cyfeiriad arall i ogledd Cymru. Mae hyn wedi creu pwysau hirsefydlog ar ein seilwaith trafnidiaeth, ac mae’n fater y mae angen mynd i’r afael ag ef. Gwyddom fod y coridor M56-A55 hwnnw’n werth £35 biliwn ac mae dros 2 filiwn o bobl yn byw o fewn pellter cymudo 30 munud i barc diwydiannol Glannau Dyfrdwy, gan wneud buddsoddiad pellach yn ein seilwaith yn fwy arwyddocaol byth, a dyna pam y mae gwelliannau i’r A55 ac edrych ar groesfannau’r Fenai, llwybrau ychwanegol, gan ledu lle y gallwn, yr astudiaeth gydnerthedd i edrych ar fannau cyfyng i weld sut y gallwn fynd i’r afael â’r heriau hynny, oll yn anhygoel o bwysig, fel y mae’r porth i ogledd Cymru hefyd a’r holl dwristiaeth a’r atyniadau anhygoel sydd gennym yno. Ac felly mae angen i’r seilwaith fod yn ei le er mwyn gwneud y gorau o’n heconomi ymwelwyr.
Rydym wedi siarad am—. Rwy’n croesawu ymrwymiad Llywodraeth Cymru—rydym wedi siarad ynglŷn â strategaeth dwf a bargen dwf ar gyfer gogledd Cymru, a buaswn yn gofyn beth yw safbwynt Llywodraeth y DU ar hyn ac yn gobeithio gweld rhywbeth mwy na geiriau caredig yn unig yn natganiad yr hydref, a bod rhywfaint o arian yn dilyn mewn gwirionedd—arian lle mae eu ceg, yn llythrennol—fel y gallwn fwrw ymlaen â hynny. Ond mae angen i Lywodraeth y DU, Llywodraeth Cymru, a’r holl wleidyddion ar draws y rhanbarth weithio mewn partneriaeth â rhanddeiliaid fel Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru, Cynghrair Mersi a’r Ddyfrdwy, a chydweithio er mwyn cyflawni’r fargen dwf hon ar gyfer gogledd Cymru.
Rwy’n credu bod pobl eraill wedi cydnabod, pan fyddwn yn sôn am economi gogledd Cymru, na allwn anwybyddu’r ffaith ein bod yn gysylltiedig yn hanesyddol ac yn gorfforol ac yn economaidd â’n cymdogion yng ngogledd-orllewin Lloegr. Ac er fy mod o’r farn fod gweithio trawsffiniol yn creu set unigryw o heriau, gallai hefyd sicrhau cyfleoedd sylweddol, ond mae angen inni sicrhau bod y cyfleoedd hynny’n gwneud cymaint â phosibl i ni yng ngogledd Cymru.