6. Dadl Aelodau o dan Reol Sefydlog 11.21(iv): Cyfreithloni canabis at ddefnydd meddyginiaethol

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:41 pm ar 17 Ionawr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Isherwood Mark Isherwood Conservative 4:41, 17 Ionawr 2018

(Cyfieithwyd)

Hoffwn ddiolch i bawb sydd wedi cyfrannu. Daeth Mike Hedges yn syth i mewn â phwynt allweddol: nid oes a wnelo hyn â chyfreithloni canabis at ddefnydd hamdden. Mae'n ymwneud â sicrhau ein bod yn ymddiried yn ein hymarferwyr meddygol i ddarparu presgripsiynau cyfreithiol o gyffuriau canabinoid pan fo cleifion yn gallu cael budd ohonynt. Fel y dywedodd Leanne Wood, yn dilyn ymgyrchoedd effeithiol ar sail tystiolaeth gan MS Cymru ac eraill, ynghyd â'r grŵp trawsbleidiol ar gyflyrau niwrolegol, mae hi wedi cyrraedd safbwynt egwyddorol, sef bod pobl yn cael eu gorfodi i ddefnyddio canabis yn anghyfreithlon i reoli eu symptomau, eto caiff morffin—heroin i bob pwrpas—ei roi ar bresgripsiwn. Dywedodd fod hyn yn ymwneud ag atal pobl rhag gorfod cael cyffur amrwd yn anghyfreithlon—atal pobl rhag gorfod cael cyffur amrwd yn anghyfreithlon. Mae'r ddadl ehangach am gyffuriau yn ddadl wahanol, gan mai dadl iechyd yw hon.

Dywedodd Caroline Jones fod llawer o fanteision meddygol i ganabis, ond nid yw'n cefnogi ailddosbarthu. Dywedodd y gall THC mewn canabis achosi nam gwybyddol. Wel, mae'r planhigyn mariwana yn cynnwys dros 100 o gemegau, neu ganabinoidau, a phob un yn cael gwahanol effaith ar y corff. Y ddau brif gemegyn yw THC, y cyfeiriwyd ato, yr elfen sy'n cynhyrchu'r effaith benfeddw, a CBD, nad yw'n cynhyrchu unrhyw effeithiau seicoweithredol. Y pwynt penodol ynghylch canabis meddygol yw ei fod yn cynnwys lefelau uchel o CBD, ac nid THC.

Dywedodd Mohammad Asghar fod dros 100,000 o bobl yn y DU yn dioddef o sglerosis ymledol, gan gynnwys 4,260 yng Nghymru. Siaradodd am fanteision o Sativex ar gyfer sbastigedd, ond nododd hefyd fod llawer o bobl sy'n dioddef o sglerosis ymledol yn gorfod wynebu'r risg o gael eu herlyn er mwyn rheoli eu poen, a rhaid i Gymru arwain y ffordd ar hyn. Dywedodd Rhun ap Iorwerth ei fod yn fater syml: dylid gwneud popeth posibl i liniaru dioddefaint. Nid yr un peth yw defnyddio canabis at ddibenion meddygol a'i ddefnyddio at ddibenion hamdden, a cheir digonedd o enghreifftiau presennol o gyffuriau presgripsiwn yn cael eu camddefnyddio, ond nid ydym yn gwahardd y rheini.

Teimlaf fod araith Ysgrifennydd y Cabinet yn ymateb i raddau helaeth i'r hyn na ddywedais, yn hytrach nag ymateb yn seiliedig ar dystiolaeth i'r hyn y gwneuthum ei ddweud. Oherwydd bod yr Unol Daleithiau, neu rai taleithiau yn yr UDA yn ei wneud, meddai, nid yw'n golygu bod rhaid i ni ei wneud. Ond mae'n fwy na'r Unol Daleithiau; rhestrais nifer o enghreifftiau eraill ledled y byd. Y pwynt yw bod hyn yn dod yn norm yn fyd-eang. Rydym yn cael ein gadael ar ôl. A dywedodd fod y cynnig hwn yn creu mwy o gwestiynau nag o atebion. Felly, a gaf fi ofyn iddo: a fyddai'n cytuno i gyfarfod â chynghorwyr meddygol, i ategu'r sylw a wnaeth Leanne Wood, gan gynnwys yr Athro Barnes, i drafod y dystiolaeth hyd yma ar ganabis at ddibenion meddyginiaethol? Mae pawb ohonom wedi clywed am waith y grŵp seneddol hollbleidiol. Wel, canfu'r Athro Michael Barnes, yn gyffredinol, fod yna dystiolaeth dda dros ddefnyddio canabis mewn llawer o gyflyrau pwysig sy'n effeithio ar filoedd lawer o bobl anabl yn y DU. Dywedodd:

Yn gyffredinol, mae canabis a chynhyrchion canabis yn ddiogel ac yn cael eu goddef yn dda. Mae'n amlwg o'r adolygiad hwn fod gwerth meddyginiaethol i ganabis.

A dywedodd:

Rydym o'r farn fod y dystiolaeth yn awgrymu'n gadarn y dylai canabis fod yn gynnyrch cyfreithlon at ddefnydd meddyginiaethol, cyhyd ag y gellir gwarantu ansawdd y cynnyrch a diogelu'r gadwyn gyflenwi a bod defnyddwyr meddygol, cyn belled ag sy'n bosibl yn ymarferol, yn cael eu cynnwys mewn astudiaethau hirdymor priodol o effeithiolrwydd a sgil-effeithiau hirdymor.

Dyna rydym yn ei gynnig.

Ar sail ei adroddiad, dywedodd Taleithiau Jersey ei fod yn ffurfio sail i newidiadau a gynlluniwyd ar draws Jersey a Guernsey. Felly, unwaith eto, rwyf am gloi drwy ofyn i'r Ysgrifennydd iechyd: a wnaiff Llywodraeth Cymru gytuno i gyfarfod â chynghorwyr meddygol, gan gynnwys yr Athro Barnes, i drafod y dystiolaeth hyd yn hyn ar ganabis at ddefnydd meddygol ac i edrych ar y gwaith manwl dros saith mis gan ein cymheiriaid yn San Steffan a'r astudiaeth ryngwladol fanwl iawn yn seiliedig ar dystiolaeth a gyflawnwyd gan yr Athro Barnes? Diolch yn fawr iawn.