Part of the debate – Senedd Cymru am 2:23 pm ar 30 Ionawr 2018.
Diolch, Llywydd. A gaf i ofyn am ddadl ar wasanaethau iechyd arbenigol yng Nghymru? Arweinydd y tŷ, byddwch chi, heb os, yn ymwybodol o'r ymgynghoriad presennol ar ddyfodol y rhwydwaith trawma mawr yn y de, sy'n dod i ben ddydd Llun nesaf, 5 Chwefror. Byddwch hefyd yn ymwybodol o'r cynnig presennol i sefydlu canolfan trawma mawr yng Nghaerdydd ar draul Treforys, ynghyd a'r awgrym y gellid hefyd symud yr uned llosgiadau a phlastig rhagorol yn Nhreforys i Gaerdydd. Mae hynny'n tanseilio sefyllfa Treforys fel canolfan ranbarthol rhagoriaeth feddygol. Hefyd, mae adolygiad yn cael ei gynnal ynghylch llawdriniaeth thorasig yn y de, sydd, unwaith eto, yn gosod Treforys yn erbyn Caerdydd.
Ar ôl colli gwasanaethau niwrolawdriniaeth a niwrolawdriniaeth bediatrig yn Ysbyty Treforys, mae pobl yn y de-orllewin yn naturiol yn pryderu am yr hyn sy'n ymddangos unwaith eto fel canoli gwasanaethau iechyd allweddol yng Nghaerdydd. Hefyd, mae adolygiadau blaenorol ledled y DU o arbenigeddau penodol, megis llawdriniaethau cardiaidd pediatrig, wedi gweld gwasanaeth a oedd wedi'i leoli yng Nghaerdydd yn cael ei golli i Fryste yn ddiweddarach. Y rheswm dros hynny oedd agosrwydd daearyddol Caerdydd a Bryste. Mae'n rhaid inni liniaru'r risg o'r math hwn o effaith ddomino, gan fod canoli gwasanaethau arbenigol yng Nghaerdydd yn golygu eu bod yn agored i gael eu symud i Fryste mewn unrhyw adolygiad dilynol y DU.
Fe allwn i ddatblygu'r ddadl, ond mae'r Llywydd—