Mae cyfunddeiliadaeth yn fodel rwyf wedi bod yn edrych arno, ac rwyf wedi wedi ceisio deall pam nad yw cyfunddeiliadaeth wedi dod yn fwy poblogaidd yn y gorffennol, beth yw'r rhwystrau wedi bod rhag iddo lwyddo o'r blaen, a beth y gellid ei wneud yn wahanol yn y dyfodol fel rhan o'r cyd-destun ehangach hwnnw o sut i wella lesddeiliadaeth ac ati, a rhydd-ddeiliadaeth o fewn y sector penodol hwn.

Byddaf yn datblygu deunyddiau codi ymwybyddiaeth a hyfforddiant pwrpasol a fydd ar gael i bawb sy'n rhan o'r broses o brynu a gwerthu eiddo, ac mae hynny'n cynnwys lesddeiliaid, gwerthwyr tai, asiantau rheoli, trosgludwyr a rhydd-ddeiliaid, ac rwyf eisoes wedi gofyn i swyddogion sefydlu grŵp gorchwyl amlddisgyblaethol i hwyluso'r gwaith hwn. Hefyd rwy'n bwriadu rhoi cod ymarfer gwirfoddol ar waith i ategu'r mesurau hyn. Bydd hyn yn helpu i wella safonau, hyrwyddo arferion gorau a gwella ymgysylltiad rhwng yr holl bartïon. Bydd hefyd yn pennu disgwyliadau clir ar gyfer lesddeiliaid, rhydd-ddeiliaid ac asiantau rheoli a bydd o ddiddordeb arbennig i'r rhai sy'n rheoli neu'n byw mewn cartrefi lle y ceir angen i gydreoli mannau cymunedol a gwaith cynnal a chadw.

Felly, dyma rai o'r pethau rwy'n eu datblygu yn awr, a chredaf y byddant yn cael effaith gynnar a chadarnhaol. Ond rwy'n cydnabod mai rhan o'r darlun yn unig ydynt. Felly, nid wyf yn cilio rhag materion mwy sylfaenol sy'n ymwneud â dyfodol lesddeiliadaeth a dewisiadau eraill a allai fod yn fwy priodol yn y farchnad dai fodern, megis cyfunddeiliadaeth, er enghraifft. Nid wyf yn diystyru'r posibilrwydd o ddeddfwriaeth ychwaith os yw gwaith gyda'r diwydiant yn methu cyflawni'r gwelliannau sydd eu hangen mor glir. Byddaf yn cael fy mesur, ac yn seilio fy mhenderfyniadau ar dystiolaeth gadarn.

Dyna pam rwyf wedi gofyn i swyddogion gomisiynu ymchwil i ddeall manylion rhai o'r materion mwy cymhleth sy'n ymwneud â breinio a phrynu, gwerthu ac ymestyn lesddaliadau fel y maent yn berthnasol i Gymru. Rwyf wedi gofyn iddynt ymgysylltu â rhanddeiliaid yn ogystal, ac mae hyn yn ymateb pendant i'r peth olaf y gofynnodd Mick Antoniw amdano yn ei araith ar ddechrau'r ddadl. Dyna hefyd yw'r rheswm pam rwy'n ymgysylltu â Chomisiwn y Gyfraith a'u hadolygiad arfaethedig yn y maes hwn, a chredaf y bydd hynny'n helpu i ateb rhai o'r cwestiynau ynghylch cymhwysedd. Oherwydd, wrth gwrs, mae'r ateb yn aml yn dibynnu ar y cwestiwn a ofynnwch o ran cymhwysedd, gan fod cynifer o'r meysydd hyn yn pontio mwy nag un maes cyfrifoldeb. Ond bydd y gwaith Comisiwn y Gyfraith a wnawn yn arbennig o ddiddorol a defnyddiol yn fy marn i.

Rwyf hefyd yn awyddus i weld beth y gallwn ei ddysgu o rannau eraill o'r DU, gan gynnwys Lloegr, sy'n wynebu heriau tebyg, ond rwy'n awyddus i weld pa wersi y gallwn eu dysgu o'r Alban. Unwaith eto, clywsom ychydig am y dull yno, lle maent wedi mynd i gyfeiriad gwahanol iawn o ran deiliadaeth ar gyfer eiddo sydd â chyfleusterau a rennir. Rwy'n cydnabod, fodd bynnag, na fydd diwygio'r ddeddfwriaeth yn y dyfodol hyd yn oed yn cynnig llawer i'r rhai sy'n teimlo eu bod wedi'u trin annheg yn y gorffennol. Dyna pam y gofynnais i swyddogion weithio'n agos gyda LEASE i nodi'r ffordd orau o gynorthwyo lesddeiliaid presennol. Felly, gellir cyflawni'r mesurau y siaradais amdanynt yma heddiw, a'r manylion pellach y byddaf yn eu cyhoeddi'n fuan, yn y tymor byr iawn heb fod angen deddfwriaeth. Nid yw hynny'n golygu fy mod yn diystyru'r angen i ystyried opsiynau deddfwriaethol yn y dyfodol, ond mae'n adlewyrchu fy nymuniad i weithredu'n gyflym lle y gallaf wrth inni wneud y gwaith sylfaenol yn sail i unrhyw ddiwygiadau ehangach.