Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:05 pm ar 13 Chwefror 2018.
Mae hwnnw'n sylw cwbl warthus. Gadewch i mi ei addysgu ychydig fel ei fod yn edrych y tu hwnt i'w drwyn ei hun. Mae'r trydydd byd yn ddisgrifiad hen ffasiwn a gwahaniaethol beth bynnag. Rydym ni'n sôn am y byd datblygol y dyddiau hyn. Gadewch i mi ddweud wrthych chi, roedd ysbyty yn Uganda yn Mbale yn gwasanaethu sawl miliwn o bobl—saith meddyg ymgynghorol oedd yn gwasanaethu'r holl bobl hynny. Gallech chi gael endosgopi yno ond os oedd yr endosgopi yn canfod rhyw broblem yr oedd yn rhaid ei datrys, pa un a oedd yn wlser stumog efallai, neu waeth, nid oedd unrhyw driniaeth. Roedd pobl yn marw o ganser y stumog gan nad oeddent yn gallu fforddio'r driniaeth. Roedd hanner y cleifion a oedd yn mynd i'r ysbyty hwnnw yn mynd yno â malaria, yr oedd y meddygon yn ei chael hi'n anodd iawn ei drin. Oedden, roedden nhw'n gallu cyflawni gwyrthiau wrth ymdrin â damweiniau ac achosion brys, ond roedd llawer iawn o bobl yn marw o afiechydon y gellid eu hatal. Ac mae e'n sefyll yn y fan yna ac yn cymharu gwasanaeth iechyd Cymru, â 1,000 o feddygon ymgynghorol ar gyfer tair miliwn o bobl, gyda'r amodau hynny a welais yn Mbale. Mae'n bychanu pobl Mbale ac Uganda gyda'i sylwadau gwarthus.