Part of the debate – Senedd Cymru am 3:45 pm ar 13 Chwefror 2018.
Diolch i Adam Price am bob un o'r cwestiynau hynny. Nid ydym wedi penderfynu ar y cwestiwn olaf oherwydd ei bod yn rhy gynnar, rydym ni'n credu, yn y broses.
O ran yr atodiad ail gartrefi yn y dreth trafodiadau tir, mae yna ddwy ran o'r rhaglen waith sydd wedi'u cytuno â Phlaid Cymru. Fe wnaethom ni addo gwneud dadansoddiad rhanbarthol o hynny, ar ôl i Awdurdod Cyllid Cymru gael ei sefydlu a dechrau gweithredu, i weld a ellir graddnodi treth i lefel leol, ac rwyf wedi cymryd o ddifrif y pwyntiau hynny y mae Siân Gwenllian wedi eu gwneud yn rheolaidd yn y Siambr hon am y ffordd y gall trethu ail gartrefi arwain at ganlyniad anfwriadol o berchnogion ail gartrefi yn newid o drethi domestig, gan hawlio eu bod yn fusnesau, a bod awdurdodau lleol yn colli ffrwd incwm bosibl yn y ffordd honno, ac mae hynny'n rhan o'r rhaglen waith erbyn hyn.
O ystyried dyfodol trethiant lleol yn ei chyfanrwydd, rwy'n gobeithio sefylll ar y pen radicalaidd. Yr hyn yr wyf wedi'i ddweud yn y Siambr o'r blaen, Dirprwy Lywydd, yw fy mod i wedi paratoi darn o waith yn y tymor Cynulliad hwn a fydd yn edrych yn fanwl ymarferol ar ba un a fyddai ffurfiau amgen o drethiant lleol megis treth gwerth tir yn well na'r math o drethiant sydd gennym ni ar hyn o bryd yng Nghymru. Rwyf eisiau i'r Cynulliad fod mewn sefyllfa i ddod i gasgliad ar y ddadl honno, nid ar rinweddau haniaethol gwahanol syniadau polisi, ond ar beth y byddai'n ei gymryd i wireddu ffyrdd amgen o wneud pethau yng Nghymru. Beth fyddai angen inni ei wneud? A fyddai gennym ni'r hyder y byddai hon yn system well na'r un sydd gennym ni ar hyn o bryd? Nid ydym ni yn y sefyllfa lle mae gennym yr wybodaeth sydd ei hangen arnom i wneud penderfyniad cytbwys am hynny; rwy'n gobeithio y byddwn ni yn y sefyllfa honno, yn sgil y gwaith a wneir yn y tymor Cynulliad hwn.