9. Dadl Plaid Cymru: Parhau ag aelodaeth o’r Undeb Tollau

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:36 pm ar 28 Chwefror 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Ken Skates Ken Skates Labour 5:36, 28 Chwefror 2018

(Cyfieithwyd)

Yn hollol. Edrychwch, ar adeg cynhyrchu'r Papur Gwyn, fe'i gwnaethom yn gwbl glir fod materion yn ymwneud â'r undeb tollau yn llawer mwy cymhleth na chymryd rhan yn y farchnad sengl. Dros y flwyddyn ddiwethaf, rwy'n credu ei bod hi'n deg dweud ein bod wedi casglu llawer mwy o dystiolaeth ac wedi siarad ag amryw o arbenigwyr a rhanddeiliaid, ac mae hyn wedi arwain at ddealltwriaeth well o'r cyfranogiad parhaus yn yr undeb tollau a goblygiadau hynny. Ond, wyddoch chi, mae Llywodraeth yr Alban hefyd wedi dod i'r un casgliad—pan fydd y DU yn gadael yr UE, bydd yn peidio â bod yn aelod o'r undeb tollau, sy'n rhan annatod o drefn gyfreithiol yr Undeb Ewropeaidd. Yn ein barn ni, mae'n annirnadwy y gallai neu y byddai'r Comisiwn Ewropeaidd yn cytuno i negodi â thrydydd gwledydd ar ran y DU wedi i ni adael yr UE. Felly mae'n amhosibl inni barhau'n rhan o'r undeb tollau. Ond os oes unrhyw dystiolaeth sy'n bodoli sy'n awgrymu y byddai'r Comisiwn Ewropeaidd yn cytuno i negodi ar ran y DU wedi i ni adael yr UE, yna byddwn yn croesawu'r dystiolaeth honno. Serch hynny, gallai'r DU negodi undeb tollau newydd gyda'r UE fel rhan o'n trefniadau ôl-Brexit, a fyddai'n golygu ein bod yn cadw'r tariff allanol cyffredin. Gydag ymrwymiad pendant i barhau i weithio o fewn fframwaith rheoleiddio'r farchnad sengl, byddai hyn yn galluogi nwyddau i gylchredeg rhwng yr UE-27 a'r DU ar yr un sail â heddiw fwy neu lai.

Mae nifer o randdeiliaid, ac yn fy marn i, yn bersonol, mae'n debyg mai Siambr Fasnach Prydain Iwerddon yw'r mwyaf diddorol ohonynt, wedi cyflwyno cynigion a fyddai'n gweld yr UE a'r DU yn negodi cytundebau masnach rydd newydd ochr yn ochr â'i gilydd. A byddai hyn, rwy'n credu, yn atyniadol nid yn unig i ni, ond hefyd i'r UE-27, a dylai fod yn amcan pendant i'r DU yn y trafodaethau sydd ar y gweill yn fy marn i. Nid wyf yn credu bod y DU wedi cyflwyno tystiolaeth economaidd drylwyr neu ddadansoddiad cadarn o gost a budd i gyfiawnhau'r ffaith y byddai'n well ganddi dorri'n rhydd o'r farchnad sengl a'r undeb tollau er mwyn mynd ar drywydd amheus cytundebau masnach rydd dwyochrog newydd gwych mewn mannau eraill ar draws y byd. Yn wir, mae datgelu dadansoddiad Brexit Llywodraeth y DU heb ganiatâd yn ddiweddar yn cadarnhau na allai cytundebau masnach newydd wneud iawn am y niwed economaidd a wneir drwy ddilyn llinellau coch y Llywodraeth o adael y farchnad sengl a'r undeb tollau. Os yw Llywodraeth y DU yn dilyn ei pholisi o adael y farchnad sengl a'r undeb tollau o blaid polisi masnach cyfan gwbl annibynnol, bydd hyn yn creu risg o osod rhwystrau di-doll a thariffau, a fydd yn ddiau yn niweidiol iawn i economi Cymru.

Mae ein papur masnach, a gefnogir gan astudiaeth effaith Ysgol Fusnes Caerdydd yn dangos mai'r ffordd orau o ddiogelu economi Cymru yw drwy gadw mynediad llawn a dilyffethair i'r farchnad sengl Ewropeaidd, ac aelodaeth o undeb tollau. Mae ymchwil yn cadarnhau ein dadansoddiad y byddai Brexit caled yn effeithio'n drychinebus ar swyddi a chymunedau yng Nghymru, yn lleihau'r economi rhwng 8 a 10 y cant, sy'n cyfateb i rhwng £1,500 a £2,000 y person yn ein gwlad. Yn sicr, rydym yn parchu penderfyniad democrataidd pobl Cymru i adael yr UE, ond nid ydym o'r farn fod pobl Cymru wedi pleidleisio dros Brexit er mwyn bod yn llai cefnog. Aros o fewn undeb tollau â'r UE yw'r ffordd orau i ddiogelu hynny. Felly, gadewch i mi fod yn gwbl glir, rydym ni, fel Cydffederasiwn Diwydiant Prydain a nifer o rai eraill, yn credu bod y dystiolaeth yn ddiamwys—mai'r ffordd orau o sicrhau lles gorau busnesau Cymru, cymunedau Cymru, teuluoedd Cymru, gweithwyr Cymru, yw drwy fod mewn undeb tollau gyda'r UE, am y dyfodol rhagweladwy fan lleiaf, a thrwy barhau i gymryd rhan yn y farchnad sengl o'r tu allan i'r UE.

Heb ymrwymiad o'r fath, rwy'n credu ei bod hi'n parhau'n aneglur iawn sut y gellid datrys problem y ffin yng Ngogledd Iwerddon, ni waeth beth fydd Aelodau'r gwrthbleidiau'n ei honni. Gallai'r mater arwain o hyd at ddad-wneud yr holl negodiadau rhwng yr UE a'r DU. Dyma safbwynt rydym wedi dadlau yn ei gylch yn ein Papur Gwyn, 'Diogelu Dyfodol Cymru', a gafodd ei lunio ar y cyd â Phlaid Cymru, a dyma yw ein safbwynt o hyd. Dyma'r safbwynt sydd yn ein gwelliant i'r cynnig.