Part of the debate – Senedd Cymru am 4:42 pm ar 20 Mawrth 2018.
Diolch yn fawr iawn, a diolch, yn gyntaf, i'r pwyllgor am yr adroddiad. Rydw i'n ymwybodol iawn nad ydych chi wedi cael lot o amser i edrych ar hyn, ond rydym ni wedi cydymffurfio â'r 21 diwrnod sydd fel arfer yn cael eu cydnabod. Ond rydw i yn derbyn efallai y gallwn ni edrych ar ehangu hynny, os mae hynny wedi creu problem y tro yma. Ond dyna'r ffordd y mae wastad wedi cael ei wneud. O ran egwyddor, rydw i'n meddwl y gallwn ni edrych ar ymestyn yr amser yn y dyfodol.
Roedd Cadeirydd y pwyllgor yn iawn i ddweud ei bod hi wedi cymryd amser hir. Wrth gwrs, roedd yna ymgynghoriad a oedd wedi mynd ymlaen am amser hir. Mae e'n wasanaeth sy'n eithaf soffistigedig, yn eithaf eang, ac roeddwn i'n awyddus iawn i sicrhau ein bod ni'n cael ymateb oddi wrth bob math o lefelau yn yr adran iechyd. Ond dyna pam rydym ni'n awyddus i fwrw ymlaen heddiw.
Nawr, mae'r mater yma o'r ymgynghoriad clinigol wyneb yn wyneb yn un eithaf caled, achos, yn rhannol, y problemau ymarferol. Unwaith rydych chi'n sefydlu hawliau, ar ba bwynt ydych chi'n dweud, 'Wel, actually, mae'n rhaid ichi gael y driniaeth yma ar y foment yma'? Nid ydych chi, ambell waith, eisiau stopio'r broses yna o helpu'r claf drwy'r system. Felly, mae'n rhaid inni gael y balans yna'n iawn. Dyna pam beth rydym ni wedi'i ddweud yw ein bod ni eisiau dechrau byrddau iechyd ar y trywydd yma o sicrhau eu bod nhw'n gwybod, yn y pen draw, y bydd angen iddyn nhw roi gwasanaeth—symud tuag at roi gwasanaeth clinigol i'r claf. A dyna pam rydym ni wedi cyflwyno'r syniad yma o gynlluniau pum mlynedd, a dyna pam y mae'n rhaid iddyn nhw ddangos inni sut y maen nhw'n mynd i ymateb, a'u bod nhw'n gallu newid o ran beth y maen nhw eisiau ei wneud yn yr ardaloedd hynny. Felly, mae beth sy'n iawn ar gyfer rhan o Wynedd, efallai, yn hollol wahanol i beth sy'n iawn ar gyfer rhan arall o Betsi Cadwaladr. Felly, bydd lle gyda nhw i ymateb i beth sy'n ddelfrydol yn lleol.
O ran gofal sylfaenol—