4. Datganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Adroddiad y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar gyfer Adolygu'r Defnydd o Rwyllau Synthetig Gweiniol

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:04 pm ar 8 Mai 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 4:04, 8 Mai 2018

(Cyfieithwyd)

Yn amlwg, ni allaf wneud sylw ar faterion unigol nad wyf yn ymwybodol ohonyn nhw, ond dylai eich etholwr gysylltu â'r bwrdd iechyd lle cynhaliwyd y llawdriniaeth. Byddwn i'n disgwyl i'r wybodaeth honno fod ar gael yn rhwydd iddo.

Mae angen imi hefyd ymdrin â'r pwynt am dorgest a grybwyllais wrth ymateb i Janet Finch-Saunders ar y cychwyn. Wrth gwrs, cynhelir llawdriniaeth torgest ar ddynion a menywod, ac rwyf eisoes wedi dweud wrth ateb, rwy'n credu, gwestiynau gan Jenny Rathbone y byddem ni'n gobeithio cynnal, ac rydym ni yn gobeithio cynnal, adolygiad o lawdriniaeth torgest er mwyn deall a yw'r un lefel o gymhlethdodau yn bodoli. Ond mae'n wir fod pobl yn ymateb mewn ffordd wahanol. Mae'n wir, rhwng dynion a menywod, bod yna lawdriniaethau nad ydynt yn effeithio ar ddynion. Ac, fel y dywedaf—nid wyf yn ymddiheuro am ei ddweud eto—pe byddai mater tebyg wedi effeithio ar ddynion yn unig, yna nid wyf yn credu y byddai wedi cymryd cymaint â hyn o amser i'r broblem honno gael sylw ac i gamau pellach gael eu cymryd. Sefydlais y grŵp gweithredu i ystyried y mater hwn a'r materion sy'n codi ar y cofnod i'w gwella a'r amrywiaeth o faterion iechyd menywod cysylltiedig y soniais amdanyn nhw, endometriosis ac anymataliaeth ysgarthol.

Wrth gwrs, mae angen inni wneud mwy, a'i wneud yn gyson ac yn gyflym. Dyna pam yr wyf wedi gofyn i'r grŵp gweithredu gael ei greu. Ac yn sicr dydw i ddim yn amddiffyn methiant i roi cydsyniad deallus gwirioneddol. Rwyf wedi gwneud hynny'n glir iawn, cyn heddiw ac ar nifer o achlysuron heddiw hefyd. Af yn ôl at y timau amlddisgyblaethol. Mae timau amlddisgyblaethol yn bodoli fel mater o drefn ar gyfer triniaethau llawfeddygol. Yr her yn yr adroddiad hwn i ni yw a oes gennym ddigon o'r arbenigedd angenrheidiol yn y timau hynny, a ydyn nhw mor gyson ag y mae angen iddyn nhw fod, a sut yr ydym ni mewn gwirionedd yn ailymrwymo i sicrhau gwelliant. Nid yw hynny'n golygu bod methiant cyffredinol i wneud yr hyn sy'n iawn. Mae'n golygu bod angen ichi achub ar y cyfle i wella, ac mae hynny'n golygu bod yn rhaid ichi dderbyn bod yna her i'w datrys yn y lle cyntaf er mwyn gallu rhoi eich hunain ar lwybr i wella'r broses bresennol a'r camau gweithredu presennol. Felly, ni welaf unrhyw reswm i gywiro'r cofnod. Rwy'n derbyn yr argymhellion sydd gennym, ac edrychaf ymlaen at adrodd yn ôl i'r Aelodau yn y dyfodol ar y camau y bydd y GIG yn ymgymryd â nhw i gyflawni'r gwelliant gofynnol hwnnw.