9. Dadl Plaid Cymru: Tlodi plant

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:01 pm ar 16 Mai 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 6:01, 16 Mai 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn, Ddirprwy Lywydd. Rwy'n ymddiheuro am fod braidd yn rhy gynnar yn gynharach. A gaf fi ddechrau drwy groesawu'n ddidwyll y ffocws ar dlodi plant yn y ddadl hon? Mae'n iawn inni ganolbwyntio ar hyn, oherwydd gwyddom fod tlodi plant, heb ei ddatrys, yn gallu cyfyngu ar fywyd cynnar plentyn a chyfyngu ar eu cyfleoedd mewn bywyd ymhellach wrth iddynt deithio tuag at fod yn oedolion ac yn eu bywydau fel oedolyn.

Gadewch i mi droi ar y cychwyn at rai o'r cyfraniadau a wnaed eisoes a diolch i bawb am wneud y cyfraniadau hynny. Nododd Bethan yn briodol mai pla yw tlodi plant ac effaith negyddol y newidiadau treth a budd-daliadau hefyd. Cawsom ein herio ganddi am deimlo'n hunanfodlon—fe drof at hynny mewn eiliad, oherwydd ni chredaf ein bod yn hunanfodlon—ond hefyd heriodd ni i beidio â sefyll ar y cyrion. Byddaf yn troi at hynny mewn eiliad hefyd, oherwydd ni chredaf fod y Llywodraeth hon yn sefyll ar y cyrion. Gofynnodd, 'Beth am weinyddiaeth polisi Llywodraeth y DU?' Byddaf yn troi at hynny'n syth, ond a gaf fi ddweud na ddylem fod yn weinyddwyr polisi Llywodraeth Geidwadol y DU? Fe drof at hynny mewn eiliad.

Cyfrannodd Mark Isherwood at y ddadl a siaradodd am lefelau ystyfnig o uchel o dlodi plant yng Nghymru. Mae'n gywir, a dyna pam na allwn fod yn hunanfodlon. Mae tlodi plant yn ystyfnig o uchel, ond gadewch imi gywiro a chofnodi yma nad yw'n gywir, yn gyntaf oll, i ddweud, fel y byddai rhai pobl yn ei awgrymu, fod tlodi plant yng Nghymru wedi cynyddu. Yn wir, dengys y data aelwydydd islaw'r incwm cyfartalog diweddaraf a gyhoeddwyd ym mis Mawrth eleni fod tlodi plant cymharol wedi gostwng dau bwynt canran yng Nghymru am y tair blynedd hyd at 2016-17 ar ôl talu costau tai, o gymharu â ffigurau—y llynedd, mae'n ddrwg gennyf, o gymharu â ffigurau a gyhoeddwyd yn 2017.

Hefyd, nid yw'n gywir i ddweud bod lefelau tlodi plant yng Nghymru yn uwch na lefel y DU, oherwydd roedd yr un data aelwydydd islaw'r incwm cyfartalog a gyhoeddwyd ym mis Mawrth yn dangos bod tlodi plant cymharol ar ôl costau tai yn y DU yn 30 y cant ar hyn o bryd.