Part of the debate – Senedd Cymru am 3:34 pm ar 6 Mehefin 2018.
Mae'r rhaglen targedu buddsoddiad mewn adfywio yn rhoi ffocws mawr ar atebion lleol ar gyfer adfywio lleol. Caiff ei wneud ar sail ranbarthol, ond cynhelir y trafodaethau hynny ymhlith yr awdurdodau lleol yn y rhanbarth a mater i'r awdurdodau lleol yw defnyddio eu gwybodaeth leol i benderfynu sut i wario'r £100 miliwn. Ni fydd Llywodraeth Cymru yn cyfarwyddo sut y buddsoddir yr arian hwnnw; caiff ei benderfynu'n bendant iawn ar sail penderfyniadau lleol a gwybodaeth leol a'r wybodaeth sydd gan ein hawdurdodau lleol.
Felly, ochr yn ochr â'n buddsoddiad mewn tai arloesol, rydym yn defnyddio'r rhaglen honno i gefnogi cynlluniau a fydd yn ysgogi dylunio a darparu cartrefi newydd fforddiadwy o safon er mwyn cynyddu'r cyflenwad fel rhan o'n targed o 20,000 o dai newydd fforddiadwy, a hefyd i gyflenwi cartrefi ar gyfer y farchnad yn gyflymach. Mae hefyd yn ein galluogi i dreialu modelau tai newydd a dulliau o gyflenwi sy'n mynd i'r afael â materion megis yr angen taer am dai, tlodi tanwydd, newid demograffig a newid yn yr hinsawdd. Am y tro cyntaf, rwyf wedi agor y gronfa hon i fusnesau bach a chanolig a hefyd i'r sector preifat, ond gwn y bydd yn arbennig o ddiddorol ar gyfer busnesau bach a chanolig, sydd â hanes cryf o fentro ac o fod y bobl gyntaf i arloesi. Bydd hynny, ochr yn ochr â'n cronfa safleoedd segur a'n cronfa datblygu eiddo, yn eu cynorthwyo i ddychwelyd at adeiladu tai mewn ffordd nad ydynt wedi gallu ei wneud cyn y blynyddoedd diwethaf. Bydd yn arbennig o bwysig yn ein hardaloedd trefol mewn safleoedd mewnlenwi a hap-safleoedd, er enghraifft.
Rydym hefyd yn cefnogi cynllun benthyciadau canol tref gwerth £27 miliwn i helpu i ddod â safleoedd ac adeiladau gwag yn ôl i ddefnydd ymarferol mewn 34 o ganol trefi. Rwyf eisoes yn gweld enghreifftiau gwych o'r arian hwn yn cael ei ddefnyddio, gan sicrhau newid go iawn. Y peth cyffrous am y buddsoddiad hwn yw y gellir ei ailgylchu sawl gwaith, gan gefnogi mwy o brosiectau adfywio gwych dros gyfnod o 15 mlynedd.
Mae ardaloedd gwella busnes yn galluogi busnesau lleol i weithio gyda'i gilydd a sicrhau arian ychwanegol gan y sector preifat a buddsoddi yn ein hardaloedd trefol. Ar hyn o bryd, ceir wyth ardal gwella busnes ledled Cymru, a byddant yn cynhyrchu dros £500 miliwn o fuddsoddiad preifat yn ystod eu tymor, sy'n elw sylweddol iawn ar ein buddsoddiad o £240,000. Yn ddiweddar cyhoeddais £270,000 o gyllid pellach i gefnogi datblygiad hyd at naw ardal gwella busnes newydd. Mae hyn yn hynod o gyffrous oherwydd mae'r gymuned fusnes mewn sefyllfa dda i arwain adfywio a datblygu economaidd yn eu hardaloedd lleol, ac yn gweithio'n agos gyda phartneriaid ehangach mewn ysbryd o greadigrwydd ac arloesedd.