Part of the debate – Senedd Cymru am 4:36 pm ar 6 Mehefin 2018.
A gaf fi ddiolch i'r Aelod am ei ymyriad? Mae'n debyg mai fi yw'r dirprwy actor heddiw. Edrychwch, dywedais ar gychwyn y ddadl fod hyn yn creu llawer o syniadau diddorol ac arloesol a chreadigol, a chredaf fod angen i bob un ohonom ddatblygu'r ddadl honno i weld sut y gall Cymru arwain y ffordd o ran ein hymagwedd tuag at ynni adnewyddadwy a ffynonellau ynni yn y dyfodol.
Os caf symud ymlaen at brosiectau cymunedol, o ystyried y diddordeb yn y maes, mae ein gwasanaeth Ynni Lleol wedi arloesi gyda dull benthyciadau uniongyrchol i brosiectau y barna benthycwyr masnachol fod gormod o risg ynghlwm wrthynt, gan alluogi adeiladu cynhyrchiant sy'n eiddo i'r gymuned, gan gynnwys fferm wynt Awel Aman Tawe, a dod â datblygiadau adnewyddadwy eraill i berchnogaeth gymunedol. Mae ein cymorth wedi galluogi grwpiau cymunedol i ddod yn ddatblygwyr gyda ffocws cymdeithasol mewn rhanbarthau ledled Cymru. Credaf fod pryder wedi'i fynegi o ran sut y gall grwpiau cymunedol fod yn siŵr nad ydynt yn cael eu twyllo, yn niffyg gwell ymadrodd na'r un a ddefnyddiwyd gan Simon Thomas. Mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi prosiectau ynni cymunedol yn uniongyrchol gydag arbenigedd technegol a masnachol, ac rydym eisoes wedi gwneud hynny drwy ein gwasanaeth Ynni Lleol i'w helpu i ddeall y modelau masnachol ac ariannol a gwneud penderfyniadau ar sail hynny. Yn wir, soniodd Siân Gwenllian am dri phrosiect cymunedol yn ei chyfraniad, a deallaf fod pob un ohonynt wedi cael cymorth Llywodraeth Cymru.
Mae fy nghyd-Aelod, Ysgrifennydd y Cabinet dros Ynni, Cynllunio a Materion Gwledig wedi gosod targed i 70 y cant o'r trydan a ddefnyddir yng Nghymru ddod o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2030. Mae hi hefyd wedi gosod targed i 1 GW o gynhwysedd trydan adnewyddadwy yng Nghymru fod mewn perchnogaeth leol erbyn 2030, a disgwyliad y bydd pob prosiect ynni adnewyddadwy newydd a ddatblygir o 2020 ymlaen yn cynnwys elfen o berchnogaeth leol. Rydym yn credu bod perchnogaeth leol yn cadw budd yn lleol. Yn ddiweddar galwasom am dystiolaeth i ategu'r safbwynt hwn a deall yn well beth sydd ei angen i helpu pobl yng Nghymru i ddod yn fwy annibynnol o ran ynni. Byddwn yn cyhoeddi'r ymatebion yr haf hwn.
Rwy'n ymwybodol fy mod yn brin o amser nawr, felly rwyf am grynhoi'n gyflym, ond ni fydd yn syndod i'r Aelodau ar y meinciau gyferbyn ein bod yn gweithio gyda Phlaid Cymru ar atlas ynni, ac rydym yn credu y bydd hyn yn greiddiol i sicrhau'r dyfodol ynni cywir ar gyfer Cymru, gan ddarparu tystiolaeth a mewnwelediad i helpu penderfynwyr lleol i fwrw ymlaen a gwneud i bethau ddigwydd. Credwn mai ein ffocws ar gefnogi arloesedd a gweithredu lleol yw'r ffordd gywir o baratoi Cymru ar gyfer dyfodol ynni ffyniannus.