Diolch yn fawr iawn, Lywydd. Ddydd Llun, cefais y fraint fawr o ymweld ag Ysgol Gynradd Adamsdown, ychydig i fyny'r ffordd yma, yng nghymuned Sblot. Diolch i fuddsoddiad Llywodraeth Cymru o £2.8 miliwn, mae disgyblion ac athrawon yno yn elwa o estyniad newydd i'r ysgol a chyfleusterau awyr agored sydd wedi'u gwella'n fawr mewn ymateb i dwf sylweddol yn y galw am leoedd mewn ysgolion yn y rhan honno o'r ddinas. Mewn trafodaeth gyda'r pennaeth, Mrs Thomas, a chyfarfod â staff a disgyblion, cefais fy nharo gan yr ymrwymiad i ddisgwyliadau uchel ar gyfer pob dysgwr ar draws yr hyn sy'n boblogaeth gyfnewidiol ac amrywiol. Roedd hyn yn cynnwys disgyblion o gefndiroedd ffoadurol, ac roeddwn wrth fy modd yn cael cyfarfod â bachgen ifanc o Syria. Roedd wedi ei barlysu o'r canol i lawr, ac ni allwn ond dechrau dychmygu'r trawma y mae'r bachgen bach hwnnw wedi bod yn dyst iddo yn ei fywyd. Yn wir, pan gyraeddasom yr ysgol, cyrhaeddodd ef mewn pram, nid oedd yn gadair olwyn briodol hyd yn oed. Ond gyda'r Saesneg y mae wedi ei ddysgu, mae wedi dweud wrthyf sut oedd ei addysg yn Adamsdown, sut oedd y system addysg yng Nghymru, yn ei wthio ymlaen ac yn caniatáu iddo osod nodau ac uchelgeisiau newydd. Dywedodd wrthyf am y synau newydd yr oedd yn eu dysgu y diwrnod hwnnw.

Lywydd, nid oes angen i neb yn y Siambr hon ddweud wrthyf pa mor galed y mae ein hathrawon yn gweithio o ddydd i ddydd ar ran plant a phobl ifanc Cymru. Ac nid oes angen i neb ddweud wrthyf fod yn rhaid inni ymladd am bob ceiniog i fynd i'r rheng flaen honno yn wyneb cyni sy'n parhau gan y Torïaid yn San Steffan. Ac nid oes angen i neb ddweud wrthyf fod angen yn wir inni ddwyn ein holl bartneriaid ynghyd mewn ymdrech i godi safonau i bawb a sicrhau ein bod yn parhau i gyllido ein hysgolion a'n hathrawon yn briodol.

Felly, yn gyntaf, hoffwn gywiro ambell beth. Ar y cyd, fel Llywodraeth, rydym wedi gwneud ein gorau glas i sicrhau bod cymaint o adnoddau â phosibl yn mynd i awdurdodau lleol, boed hynny yn y cyfanswm cyffredinol a roddir iddynt yn y grant cynnal refeniw, neu drwy gyflwyno a gweithredu cyllid gwaelodol er mwyn sicrhau bod rhai awdurdodau lleol yn cael eu hamddiffyn yn well rhag toriadau nag a fyddent fel arall oherwydd y fformiwla ariannu.

Nawr, caiff y fformiwla ar gyfer dosbarthu arian craidd i awdurdodau lleol ei datblygu a'i chytuno mewn ymgynghoriad â llywodraeth leol drwy Gyngor Partneriaeth Cymru a'i is-grŵp. O fewn y system hon, mae yna botensial i wneud newidiadau sylweddol i'r fformiwla ariannu, ond rhaid gwneud hyn gyda chefnogaeth ar y cyd gan lywodraeth leol drwy'r trefniadau partneriaeth sydd gennym ar waith. Hyd yma, nid ydym wedi cael neges gyson ar hyn gan ein partneriaid llywodraeth leol, ond byddwn yn parhau—