Part of the debate – Senedd Cymru am 5:20 pm ar 19 Mehefin 2018.
Ar 5 Mehefin, yn uwchgynhadledd Volvo Ocean, roeddwn yn falch o lofnodi Addewid Moroedd Glân y Cenhedloedd Unedig ynghylch plastig ar ran Llywodraeth Cymru. Mae cyflwyno'r ddeddfwriaeth hon sy'n gwahardd microbelenni yn cefnogi'r addewid hwn ac mae'n rhan o becyn ehangach o gamau gweithredu sydd eisoes ar waith gan Lywodraeth Cymru, a thrwy weithio mewn partneriaeth, i leihau lefelau llygredd plastig sy'n mynd i mewn i'n moroedd a'n cefnforoedd.
Roedd David Melding a Simon Thomas yn hollol iawn i nodi, wrth inni groesawu'r ddeddfwriaeth hon, mai dim ond un cam ar y ffordd yw hwn i gael gwared ar blastig untro a diangen yn raddol. Rwy'n credu, Simon, ichi gyfeirio at ficrobelenni mewn cynhyrchion eraill a hefyd microplastig. O ran cynhyrchion eraill, rydym am ddatblygu, ar lefel y DU, ein dull o weithredu i leihau llygredd microbelenni mewn cynhyrchion eraill a chasglu'r dystiolaeth honno ynghylch yr effeithiau amgylcheddol i lywio camau gweithredu i leihau'r defnydd o gynhyrchion sy'n cynnwys microbelenni.
Mae microplastig yn fater arall sydd ar y gorwel sy'n cael tipyn o sylw, ac rwyf wedi gofyn i swyddogion i wneud rhywfaint o waith ar hynny, gyda'r bwriad o roi cyngor imi ynglŷn â'r hyn y gallem ac y dylem ei wneud ynghylch y mater hwnnw. Fel y dywedasoch, dim ond un cam yw hwn, un darn o jig-so mawr iawn y mae angen i ni ei gwblhau i gymryd y camau y mae angen i ni eu cymryd. Rydym yn trafod ffigurau brawychus ac yn ystod Ras Cefnfor Volvo, y ffigwr a gefais gan Sefydliad Ellen MacArthur oedd os na weithredwn yn erbyn plastig, yna fe fydd mwy o blastig na physgod yn y moroedd erbyn 2050. Mae hwnnw'n ystadegyn gwirioneddol frawychus.
Felly, fel y dywedais, rydym ni wedi ymrwymo i weithredu ar ein trywydd i fynd i'r afael â phlastigau. Rydym ni, nid yn unig yn ystyried cynyddu ailgylchu a chael gwared ar blastig untro yn raddol, ond rydym ni hefyd yn edrych mewn gwirionedd o safbwynt cynnwys wedi ei ailgylchu, ei werth, a chynllunio cynhyrchion a weithgynhyrchwyd o fewn Cymru, ochr yn ochr â'r gwaith yr ydym ni'n ei wneud o ran treth ar fagiau plastig untro a'r cynllun DRS, yr wyf yn gobeithio rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau yn ei gylch cyn bo hir yn y lle hwn, a thrafod hefyd beth sy'n bosibl inni ei ddatblygu ar sail Cymru gyfan hefyd. Rwyf wedi dweud o'r dechrau y byddaf yn ystyried codi treth, ardoll neu dâl ar gynwysyddion diod untro. Felly, mae'n un cam mewn cyfres gyfan o fesurau i fynd i'r afael â melltith y plastig untro diangen.
Felly, i gloi, Llywydd, rwy'n croesawu cefnogaeth Aelodau'r Cynulliad wrth gynnig i gymeradwyo'r rheoliadau hyn. Diolch yn fawr.