Part of the debate – Senedd Cymru am 4:01 pm ar 20 Mehefin 2018.
A gaf fi yn gyntaf groesawu'r datganiad a wnaed gan Gadeirydd y Pwyllgor Cyllid, a hefyd y sylwadau a wnaed gan Nick Ramsay? Mae'n sefyllfa ryfedd y gallwn fod wedi gwneud y naill neu'r llall o'r datganiadau hynny—naill ai'r datganiad neu'r sylwadau a'r cwestiynau gan Nick Ramsay—heb unrhyw broblem o gwbl, felly credaf y ceir lefel o unfrydedd ymysg y rhai ohonom sy'n gwasanaethu ar y Pwyllgor Cyllid.
A gaf fi ailadrodd rhywbeth rwyf wedi'i ddweud sawl gwaith o'r blaen? Mae'n dal yn werth ei ddweud: ni all Comisiwn Cynulliad Cenedlaethol Cymru fod yn rhydd rhag y cyni sy'n wynebu gweddill y sector cyhoeddus. Er mor anodd ydyw, ac mae'n bosibl y bydd yn rhaid gwneud penderfyniadau anodd, ni ellir ei weld yn tyfu tra bo rhannau helaeth o'r sector cyhoeddus—rhai rhannau y mae pobl yn credu eu bod yn bwysig iawn—yn colli arian.
Bydd y broses gyllidebu, gyda'r Comisiwn yn gosod cymorth i'r holl Aelodau ar y lefel uchaf sy'n bosibl, gyda chyflogau staff wedi'u gosod ar frig pob graddfa, bob amser yn cynhyrchu arbedion. Ym mlwyddyn gyntaf pob Cynulliad, bydd yn cynhyrchu arbedion sylweddol, oherwydd bydd bron bawb sy'n dechrau gweithio yma yn dechrau ar waelod graddfa o bum pwynt.
Rwyf hefyd yn rhannu pryderon Cadeirydd y pwyllgor ynglŷn â chyllido prosiectau o danwariant, nid yn lleiaf oherwydd pan fydd prosiectau'n cael eu hariannu gan danwariant nid ydynt yn cael golau'n disgleirio arnynt gan Bwyllgor Cyllid y Cynulliad hwn, ac yna gan y Cynulliad ei hun, i weld a yw'r prosiectau hynny'n dda neu'n wael. Nid wyf eisiau gwneud unrhyw sylwadau am brosiectau a gyflawnwyd yn y gorffennol, ond mewn gwirionedd, mae'n bwysig fod hyn yn cael sylw fel bod pob un ohonom yma yn gyfrifol yn unigol ac yn gyfunol. Efallai nad ydym yn ei hoffi, ond dylai bob un ohonom ysgwyddo unrhyw glod neu fai.
Un cwestiwn sydd gennyf, ac mae'n rhywbeth a gytunwyd gennym yn gynharach yn y trafodaethau, ond ymddengys ei fod wedi'i dynnu'n ôl gan y Comisiwn erbyn hyn. A yw Cadeirydd y pwyllgor yn dal i gredu na ddylai cyllideb y Comisiwn gynyddu ar ganran fwy na grant bloc Cymru, er mai grant bloc Cymru fel y'i diwygiwyd yw honno drwy ei fod yn cynnwys codi treth gan Gynulliad Cymru? Felly, i bob pwrpas, dyna fyddai'r grant bloc wedi bod, a allai olygu bod ganddynt swm o arian sy'n lleihau bob blwyddyn, oherwydd wrth inni gael mwy o ddatganoli treth daw hynny oddi arno, ond dyna, i bob pwrpas, yw'r swm o arian sydd ar gael i Gynulliad Cenedlaethol Cymru ei ddosbarthu i Lywodraeth Cymru a'r ddau gorff arall a ariannwn yn uniongyrchol. A ydych yn dal i gredu—? Fe ddechreuaf y sylw fel hyn: a ydych dal i gredu, fel y gwnaf fi, fod yn rhaid bod rheswm da iawn i'r Comisiwn gael cynnydd gwell na'r hyn sy'n dod i weddill y sector cyhoeddus yng Nghymru?