7. Dadl Aelodau o dan Reol Sefydlog 11.21(iv): Ansawdd Aer

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:06 pm ar 20 Mehefin 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour 5:06, 20 Mehefin 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch i bawb sydd wedi cymryd rhan yn y ddadl. Rwy'n credu ei bod yn dangos y ceir cefnogaeth drawsbleidiol ar gyfer mynd i'r afael â'r mater hynod bwysig hwn. Dechreuodd Simon drwy nodi'r 2,000 o farwolaethau cynamserol a nodwyd gan y prif swyddog meddygol a'r problemau a wynebwn yng Nghas-gwent, Casnewydd, Caerdydd ac Abertawe. Roedd yn un o nifer o bobl a soniodd am y cysylltiad â thlodi, a dychwelaf at hynny mewn eiliad. Roedd yn cydnabod bod y Llywodraeth yn cymryd camau ar derfynau cyflymder ar rai o'n traffyrdd ac y cefnogir hyn gan bobl fel Sefydliad Prydeinig yr Ysgyfaint, ond na wyddom hanner digon ynglŷn â beth sy'n digwydd, yn enwedig y modd y mae'n effeithio ar blant, a nododd mai un ysgol yn unig yn Abertawe sydd â dyfais monitro gerllaw, felly nid ydym yn casglu'r wybodaeth sydd ei hangen arnom i wybod beth sydd angen inni ei wneud a maint ein problem.

Nododd yr angen am Ddeddf aer glân i Gymru a buaswn yn cefnogi'r alwad honno. Ailadroddodd fod parthau aer glân yn gweithio am eu bod yn arwain at ostyngiadau yn y nitrogen ocsidau a'r gronynnau sy'n lladd rhai pobl—yn arwain at farwolaeth gynamserol—yn ogystal ag analluogi llawer o'n plant yn barhaol. Soniodd hefyd am yr angen i leihau nifer y ceir tanwydd ffosil a'r ffaith ei fod wedi mentro dweud 2030, ond cafodd hynny ei ategu gan sawl arweinydd awdurdod dinesig, gan gynnwys Caerdydd, sydd wedi addunedu y dylem yn wir gael gwared yn raddol ar gerbydau budr erbyn 2030. Felly, o'm rhan i mae hynny'n mynd i ddigwydd.

Yn amlwg mae angen inni feddwl ynglŷn â beth sy'n digwydd o ran technoleg, gyda Tsieina yn fuddsoddwr blaenllaw mewn hydrogen ac rydym am weld mwy o drenau hydrogen yn cael eu cyflwyno gan y gweithredwr trenau newydd. Nid oeddwn yn gwybod bod gennym bwynt gwefru cerbydau trydan, ond mae hynny'n wych.

Mae Gareth Bennett yn ymwrthod â'r syniad o barthau aer glân, ond serch hynny, gwnaeth rai pwyntiau pwysig, a chredaf y gall pawb ohonom eu cefnogi, am y dull o hebrwng plant i'r ysgol fel un o brif achosion llygredd, ond nid wyf yn credu bod cysylltiad achosol rhwng y ffaith bod y ddau riant yn gweithio. Credaf ei fod yn ymwneud lawer mwy ag agweddau ynglŷn â'r ffordd briodol i blant deithio i'r ysgol. Pan oeddwn yn saith oed, roeddwn bob amser yn mynd i'r ysgol ar fy mhen fy hun, byddwn yn croesi ffyrdd prysur, byddwn yn mynd ar fws neu'n cerdded. Mae yna feddylfryd nad yw plant yn gallu mynd i'r ysgol eu hunain er eu bod yn gallu gwneud hynny, ac mae angen inni—