Part of the debate – Senedd Cymru am 5:09 pm ar 20 Mehefin 2018.
Rwy'n cytuno, ond credaf y byddai parthau 20 mya mewn ardaloedd trefol yn mynd i'r afael â'r broblem honno, er fy mod yn derbyn mai ar ffyrdd gwledig na chânt eu defnyddio'n aml y gwelir y gyrru mwyaf peryglus.
Gwnaeth Gareth bwynt hefyd fod siopau bwyd cyflym yn golygu bod clwstwr o symudiadau cerbydau ychwanegol, ac rwy'n cytuno bod angen mwy o sylw i'r math hwn o beth mewn ystyriaethau cynllunio. O'm rhan i, mae'n gwbl annerbyniol fod cynghorau'n adeiladu ar fannau gwyrdd heb gysylltiadau trafnidiaeth, ac roedd hefyd yn cwestiynu i ba raddau y mae'r Ddeddf teithio llesol wedi bod yn effeithiol.
Dywedodd hefyd pe baem yn gwahardd ceir diesel a phetrol yfory, y byddai gennym anhrefn—yn syml am nad oes gennym seilwaith i ymdopi â hynny. Wel, hoffwn nodi y bydd yna barth aer glân mewn grym yng Nghaerdydd yfory ac am bedair noson yr wythnos hon, gan ddechrau yfory, er mwyn rheoli'r cyngerdd Ed Sheeran yn stadiwm y mileniwm. Felly, mae'n berffaith bosibl ei wneud, os oes gennym ewyllys i'w wneud, a hoffwn annog cyngor Caerdydd i wneud hyn yn fwy aml ac nid yn unig pan geir digwyddiadau adloniant mawr, pan na fyddai angen inni amharu ar y drafnidiaeth gyhoeddus, sy'n anghymhelliad mawr i bobl adael y car gartref.
Roedd David Melding yn gywir i nodi'r cyfraniad pwysig i bolisi cyhoeddus a wnaed gan y Blaid Geidwadol yn ei strategaeth adfywio trefol a ategwyd gan amrywiol sefydliadau fel WWF a Sefydliad Prydeinig yr Ysgyfaint. Nododd hefyd fod gan Gaerdydd a Phort Talbot lefelau uwch o lygredd aer na Birmingham a Manceinion, ac y dylai hynny beri gofid i ni. Roedd yn cydnabod mai gweithgarwch pobl sy'n gyrru'r broblem ac felly, mae'n berffaith bosibl i ni gael atebion.
Nododd Julie Morgan y niferoedd o bobl mewn ysgolion yn ei hetholaeth sy'n agos at ffyrdd mawr, yn enwedig o amgylch cylchfan Gabalfa, a'r bobl sy'n teithio i Gaerdydd mewn car. Rhaid imi ddweud bod honno'n nodwedd o—mae'r naw ysgol fwyaf llygredig yng Nghaerdydd yn agos at brif ffyrdd. Gyda rhai ohonynt, gallwn ddychmygu'r cynigion i leihau hynny, ond mewn achosion eraill, bydd yn ymwneud â lleihau'r nifer o gymudwyr.
Soniodd John Griffiths am yr angen i addasu ein fflyd o geir tacsi i LPG, a hoffwn nodi y bydd tacsis yn Llundain yn gorfod bod yn lân erbyn y flwyddyn nesaf, a bydd yn rhaid i gerbydau llogi preifat fod yn lân erbyn 2020. Felly, os gallant hwy wneud hynny, nid oes unrhyw reswm pam na allwn ni ei wneud. Mae hyn yn rhywbeth lle mae gennym orgyflenwad beth bynnag, felly mae angen inni godi'r bar. Nododd y gallai'r metro gyflawni newid moddol o bosibl, ond ni fydd yn digwydd dros nos, yn anffodus. Mae llawer o'r cynigion sy'n cael eu cynnig yn bethau na fyddant yn digwydd am y pum mlynedd nesaf, felly rhaid inni wneud pethau eraill yn y cyfamser: byddai terfynau cyflymder 20 mya yn annog mwy o gerdded a beicio, a hefyd yn mynd i'r afael â gordewdra yn ogystal â damweiniau traffig ar y ffyrdd.
Yn ddiddorol, nododd Dai Lloyd, yr effaith ar y plentyn yn y groth oherwydd yr aer sy'n cael ei anadlu gan famau beichiog. O'r blaen, roeddem yn goddef dŵr budr, ond ni wnawn hynny mwyach. Ni ddylem fod yn goddef aer budr mwyach.
Cawsom ein hatgoffa gan Dai Rees nad Port Talbot yw'r dref fwyaf llygredig yn y DU, ond carwn ei atgoffa bod y bluen o fwg yn mynd i fyny i Faesteg, lle y dioddefir un o'r lefelau uchaf o asthma ymhlith plant, felly ceir rhai problemau sy'n ymwneud â llygredd diwydiannol—mae rhai'n hanesyddol ac mae rhai'n gyfredol—a cheir cymhlethdodau ynghlwm wrth y modd yr awn ati i'w datrys. Rwy'n cytuno bod yn rhaid i ni fachu ar atebion nad ydynt yn creu problemau newydd neu'n arwain at ganlyniadau annisgwyl.
Cytunodd y Gweinidog fod angen inni gael consensws. Mae gennym gonsensws i weithredu, yn sicr ymhlith y rheini a siaradodd, ac mae angen inni sicrhau bod ein holl gydweithwyr yn gwneud yr un peth. Nid oes gennym amser i lolian, rhaid inni fachu ar y cyfle a rhoi camau ar waith yn awr, oherwydd rydym yn effeithio nid yn unig ar blant heddiw, ond ar genedlaethau'r dyfodol yn ogystal.