Part of the debate – Senedd Cymru am 2:31 pm ar 3 Gorffennaf 2018.
Arweinydd y tŷ, hoffwn ofyn am dri datganiad y prynhawn yma, os gwelwch yn dda. Fe wnaf i'r ddau hawdd yn gyntaf. Cyhoeddodd Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Gwasanaethau Cyhoeddus ddatganiad ddoe ynghylch y concordat y mae Llywodraeth Cymru wedi'i gyrraedd â'r Weinyddiaeth Gyfiawnder. Wrth ddarllen drwy'r concordat, mae mewn gwirionedd yn disgrifio swyddogaethau yn bennaf, ond nid yw'n diystyru'r posibilrwydd o drafodaethau ar garchar enfawr yn y dyfodol ar dir sy'n eiddo i Lywodraeth Cymru. Felly, a wnewch chi ofyn i Ysgrifennydd y Cabinet wneud datganiad i'r tŷ, er mwyn inni ofyn cwestiynau ar y concordat hwnnw, a beth y mae'n ei olygu mewn gwirionedd o ran y materion cyfiawnder yr ydym ni wedi ymladd drostyn nhw am gyfnod mor hir ym Mhort Talbot? Rwy'n dymuno gwneud yn siŵr bod yr hyn yr ydym ni wedi'i gyflawni hyd yn hyn yn parhau i fod wedi ei gyflawni.
Ar yr ail bwynt, rydym ni'n amlwg yn aros am y Papur Gwyn ar berthynas y DU â'r UE yn y dyfodol. Rydym ni'n dal i ddisgwyl gan ddal ein hanadl. Yr wythnos diwethaf, roeddwn i ym Mrwsel yn siarad â llawer iawn o unigolion yno a fynegodd bryder dwfn am fethu â chyrraedd rhywle, gan nad oedden nhw'n gwybod i ble roedden nhw'n mynd. A gawn ni ddatganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid neu'r Prif Weinidog ar ôl i'r Papur Gwyn hwnnw gael ei gyhoeddi, fel y gallwn ni weld a gofyn cwestiynau ynglŷn â sut y mae'n effeithio ar Gymru a'r hyn a'n gweledigaeth ni o'r dyfodol o ganlyniad i'r Papur Gwyn hwnnw, fel y gallwn ni sicrhau, yn yr amser byr iawn sydd gennym ni ar ôl cyn dod i benderfyniad, ein bod ni'n gallu mynegi'r safbwyntiau hynny yn glir a chael ymgynghoriadau â busnesau, yn arbennig y rheiny sydd eisoes wedi nodi eu pryderon ynghylch y berthynas â'r UE yn y dyfodol?
Yn drydydd, mae Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Thrafnidiaeth wedi gadael erbyn hyn, ond byddai'n ddiddorol cael datganiad ar y diwydiant dur a'r cytundeb sydd wedi ei gyrraedd ddydd Gwener diwethaf rhwng ThyssenKrupp a Tata. Mae hynny'n amlwg yn rhoi darpariaeth ar waith ar gyfer cynaliadwyedd tymor canolig hyd at 2026. Fel y dywedwyd eisoes y prynhawn yma, ni fydd unrhyw ddiswyddiadau gorfodol cyn y pwynt hwnnw, a bydd uwchraddio ffwrnais chwyth Rhif 5 yn para am oddeutu'r cyfnod hwnnw o amser. Ond mae'n bwysig, wrth inni edrych ar gynaliadwyedd hirdymor y gwaith, ac yn y dyfodol yma yng Nghymru, a'r effaith hirdymor—. Hoffwn i ddeall beth yw safbwynt Llywodraeth Cymru ar y sefyllfa hirdymor ar gyfer dur yng Nghymru, a sut y gallwn ni gefnogi'r diwydiant, ac yn arbennig yr uno rhwng Tata a ThyssenKrupp, i sicrhau na fydd y diwydiant yn dioddef ymhen 10 mlynedd, ac nad yw'n fesur i gau bwlch tymor byr i gadw pobl yn hapus nawr; y mae mewn gwirionedd yn rhywbeth yr ydym ni bob amser wedi credu ynddo, sef bod yna ddyfodol i ddur yma yn y DU, ac yn arbennig, yma yng Nghymru.