4. Datganiad gan Arweinydd y Tŷ: Adolygiad o Gydraddoldeb Rhywiol

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:45 pm ar 10 Gorffennaf 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 3:45, 10 Gorffennaf 2018

(Cyfieithwyd)

Ie. Cyfres o bwyntiau pwysig iawn yn fan'na. O ran pam y mae'n gyfyngedig yn y ffordd y mae, ar gyfer cam cyntaf yr adolygiad, er mwyn ei gychwyn, gofynnwyd iddynt wneud adolygiad cyflym o'r Llywodraeth a'i pholisïau yn fwriadol, fel lle i ddechrau—dyna i gyd. Felly, yn amlwg, rydym eisiau ei dynnu allan oddi yno, ac mae'r argymhellion yn gwneud hynny'n glir. Fodd bynnag, ceir rhai argymhellion i ni, fel y dywedais, fel cyflogwr ac fel arweinydd polisi, i wneud yn siŵr bod ein tŷ ni ein hunain yn y cyflwr gorau y gall fod, er mwyn gallu bod yn esiampl. Byddai'n anodd iawn gofyn i rannau eraill o'n cymdeithas gau'r bwlch cyflog rhwng y rhywiau, er enghraifft, os nad ydym ni ein hunain yn gallu ei wneud. Felly, rwy'n credu bod rhai pethau pwysig y gellir eu gwneud yn fewnol, os mynnwch, ond yna, yn amlwg, y syniad yw mynd ag ef allan i'r byd. Mae nifer fawr o argymhellion cam 2 yn ymwneud â hynny ac mae'r grŵp llywio a minnau yn croesawu swyddogaeth y grŵp trawsbleidiol ar fenywod wrth weithredu'r adolygiad hefyd, oherwydd yn y lle hwn, rwy'n credu, mae gennym lawer o bethau a rannwn ar draws y Senedd gyfan ynghylch sut y gellir bwrw ymlaen â hyn. Ac mae rhai pethau cyffrous iawn yma y bydd angen rhywfaint o sbardun i'w gwthio ymlaen.

Soniasoch am un neu ddau o bethau penodol iawn. Mae'r Bil ar y cynnig gofal plant, ar hyn o bryd mewn gwirionedd yn ymwneud yn unig â threfniadau Cyllid a Thollau EM ar gyfer profi cymhwysedd ar gyfer rhieni sy'n gweithio, felly dwi ddim yn credu bod hynny'n ein cyfyngu o ran yr hyn a wnawn ar y cynnig gofal plant. Mae hwnnw'n Fil gwahanol. Bydd craffu'r pwyllgor ar gyfer y Bil ar y cynnig gofal plant gwirioneddol yn ddiddorol iawn i'w weld. Rwy'n siŵr y byddwn yn ystyried amrywiaeth o safbwyntiau rhanddeiliaid, ac ati, ac mae sgwrs i'w chael ynghylch beth yw'r ffordd orau ymlaen ar rai o'r cynigion. Credaf fod y cynnig yn ein maniffesto yn gynnig hael iawn, ond mae angen rhoi ystyriaeth lawn i faterion yn ymwneud â phob cynnig gofal plant.

O ran Brexit ac ymgorffori hawliau, rydym wrthi yn edrych i weld a oes modd cynnwys rhannau neu holl gonfensiwn Istanbul. Yn amlwg, nid y ni yw'r genedl-wladwriaeth, ond gallem ymgorffori hynny yn ein cyfraith, a hefyd holl stwff y Confensiwn ar Ddileu Pob Math o Wahaniaethu yn erbyn Menywod o'r Undeb Ewropeaidd. Rydym eisiau dal ein gafael ar yr hawliau hynny a gwneud yn siŵr eu bod wedi'u hymgorffori yn ein cyfraith ni. Felly, mae ymgysylltiad yn digwydd gyda'r Cwnsler Cyffredinol ynghylch sut y gallwn gyflawni hynny yn ein deddfwriaeth ni, a'r ffordd orau o wneud hynny, a oes angen Bil ar wahân neu a oes modd ei wneud mewn ffordd arall. Bydd hynny'n rhan bwysig iawn o gam 2 hefyd, wrth inni symud ymlaen. Byddwn yn ceisio sefydlu grŵp llywio ochr yn ochr â grŵp trawsbleidiol ar fenywod, y gwn, Siân Gwenllian, yr ydych chi â diddordeb arbennig iawn ynddo, ochr yn ochr â Jane Hutt a Suzy Davies. Rwy'n gobeithio yn fawr iawn, y gallwn, gyda'n gilydd, gael consensws ynghylch sut i weithredu rhai o rannau cyffrous iawn yr adolygiad hwn.