7. Dadl: Adroddiad Canolfan Lywodraethiant Cymru — Carcharu yng Nghymru — Ffeil Ffeithiau

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:09 pm ar 9 Hydref 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 4:09, 9 Hydref 2018

(Cyfieithwyd)

Rwy'n sôn am system a strwythur o sefydliadau diogel, ac rwy'n gofyn y cwestiwn: a yw hynny'n gwasanaethu buddiannau Cymru? A chredaf y byddai'n anodd iawn canfod yr ateb 'ie' wrth archwilio hynny.

Ac os ydych yn edrych ar sefydliadau diogel sydd gennym yma yn y de, ar hyd coridor yr M4, rwyf am weld buddsoddi sylweddol yn y sefydliadau diogel hynny. Os ydych chi'n cerdded i mewn i Abertawe neu Gaerdydd, fe welwch amodau nad wyf yn credu yr ydym eisiau eu gweld yn y wlad hon heddiw. Credaf y dylem fuddsoddi mewn sefydliadau diogel sy'n parchu bodau dynol, parchu'r angen i gadw pobl yn y ddalfa, ond hefyd sy'n canolbwyntio'n glir iawn ar y gymuned ac ar adsefydlu. Gobeithiaf y bydd pob ochr o'r Siambr hon yn cytuno bod arnom angen sefydliadau diogel yng Nghymru sydd yn fodern, sydd yn gyfredol, sy'n gwasanaethu anghenion y gymuned gyfan. A byddwn yn gweld hefyd, os ydych yn edrych ar y sefydliad troseddau ieuenctid sydd gennym yn y Parc—sefydliad ar gyfer troseddwyr ifanc yng nghanol y carchar i oedolion—nad dyna'r math o gyfleuster sy'n ofynnol inni ei gael ac sydd ei angen arnom os ydym o ddifrif eisiau gweld carchar, nid yn unig yn broses gosbol, ond yn fodd o ymyrryd ac adsefydlu hefyd. A dyma pam nad oes unrhyw ateb y DU i hyn a pham fy mod yn gwahodd Aelodau i bleidleisio yn erbyn gwelliant 2 i'r cynnig hwn: oherwydd bod angen strwythur cyfannol a chydlynol i bolisi cyfiawnder arnom yng Nghymru.

Rwyf wedi dadlau eisoes, Dirprwy Lywydd, o'r lle hwn, fod Llywodraeth Cymru yn dymuno gweld datganoli plismona i Gymru i sicrhau bod plismona, ochr yn ochr â'r holl wasanaethau cyhoeddus eraill, yn cael eu rheoli fel un system gydlynol, a bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i wthio'r achos hwnnw, ond y mae angen inni hefyd gael polisi carchar a chosbol sy'n diwallu anghenion Cymru ac sy'n gydlynol gyda gwasanaethau eraill. Pan fyddaf yn edrych ar y system, pan fyddaf yn ymweld â charchardai, pan fyddaf yn siarad â charcharorion, pan fyddaf yn siarad â theuluoedd a phan fyddaf yn siarad â'r bobl hynny sy'n gweithio yn y system, rwy'n siarad yn rhy aml o lawer â phobl sydd wedi eu siomi gan y system honno, pa un ai nhw yw'r rhai sy'n cael eu cadw yn y ddalfa neu nhw yw'r bobl sy'n cadw'r bobl hynny yn y ddalfa. Rwyf wedi siarad â gormod o bobl sy'n gweithio yn y system sy'n mynd i weithio o ddydd i ddydd gan wybod nad yw'r system ei hun yn darparu ar gyfer y bobl sydd yn cael eu cadw yn y ddalfa mewn sefydliad diogel yng Nghymru. Mae hynny'n annerbyniol. Mae'n annerbyniol heddiw ac ni allwn, fel Llywodraeth ac fel Cynulliad Cenedlaethol, fel Senedd ar gyfer y wlad hon, sefyll yn ôl a dweud, 'Nid ein cyfrifoldeb ni yw hynny.' Credaf fod angen inni ddadlau o blaid polisi gwahanol a ffordd wahanol.

Dirprwy Lywydd, rwy'n edrych, ar y funud, ar sut yr ydym yn gweithio gyda'r gwasanaeth carchardai a'r gwasanaeth prawf. Rwyf wedi cyflwyno dadl yn amser y Llywodraeth ymhen pythefnos inni drafod dyfodol y gwasanaeth prawf. Rydym wedi gweithio gyda'r Weinyddiaeth Gyfiawnder a'r gwasanaeth carchardai a'r gwasanaeth prawf er mwyn darparu glasbrint ar gyfer troseddwyr benywaidd a throseddu ieuenctid yng Nghymru. Maes o law, byddaf yn gofyn i'r Cynulliad Cenedlaethol gymeradwyo'r polisi hwnnw a'r dull hwnnw. Ond yn rhy aml o lawer, ar hyn o bryd, rydym yn canfod ein hunain mewn sefyllfa lle nad yw Llywodraeth y Deyrnas Unedig na Llywodraeth Cymru yn gallu darparu dull cydlynol i bolisi a dull gweithredu cyfannol a chydlynol i ddelio â phobl sydd yn y system cyfiawnder troseddol. Mae adroddiad Canolfan Llywodraethiant Cymru yn rhoi cipolwg gyda'r ddealltwriaeth o hynny. Ein swyddogaeth ni, fel cynrychiolwyr etholedig pobl Cymru, yw mynegi ffordd ymlaen. Diolch.