Part of the debate – Senedd Cymru am 4:06 pm ar 6 Tachwedd 2018.
Diolch am y sylwadau a'r cwestiynau. O ran craffu ac atebolrwydd, fel y dywedasoch chi, nid wyf am wneud sylwadau ynglŷn â gweithwyr unigol. Yr her i mi yw a all pobl ddangos y gallan nhw wneud eu gwaith yn unigol a chyda'i gilydd, a dyna yw diben cael y bwrdd i graffu a goruchwylio. Dyna yw fy nisgwyliad, ac, wrth gwrs, mae'r cadeirydd newydd mewn sefyllfa lle—fel rwy'n dweud yn fy natganiad—y ceir craffu ychwanegol ar y broses, ar y prif weithredwr a'r tîm gweithredol, ond yn fwy cyffredinol ynghylch disgwyliadau ar draws y sefydliad.
Rwy'n cydnabod yr hyn a ddywedwch chi am y gwelliant yn yr arolwg staff, o ran pobl sy'n dweud eu bod yn falch o weithio i'r bwrdd iechyd. Nid yw'r 35 y cant nad ydyn nhw yn y categori hwnnw yn golygu eu bod i gyd yn anhapus, ond mae yn amlygu nid yn unig y gwelliannau a wnaed—yr 18 pwynt canran o welliannau, y dylai pawb yn y Siambr fod yn falch ohono—ond hefyd, yn amlwg, bod angen gwelliant pellach. Yn sicr nid wyf yn dymuno hel esgusodion neu geisio osgoi'r ffaith nad oes rhagor o waith i'w wneud eto.
Ynglŷn â'ch pwyntiau ynghylch a ydym ni'n gweld gwelliant o ran hyfforddiant a recriwtio, rwyf wedi cael nifer o sgyrsiau gyda'ch cyd-Aelod, Llyr Gruffydd, am y cyfle i gael hyfforddiant gwahanol wedi ei drefnu, er enghraifft, ar gyfer nyrsys yn y gogledd. Rwyf hefyd wedi bod yn trafod recriwtio dwy nyrs yn y gogledd o'r ochr draw i'r ffin. Mae amrywiaeth o bobl sydd â diddordeb mewn gweithio yn y system yng Nghymru o dros y ffin. Caiff hynny yn arbennig ei hyrwyddo gan nyrsys balch iawn o fewn y Coleg Brenhinol y Nyrsys ac Unsain yn benodol. Ond hefyd, fel enghraifft dda, mewn gwasanaethau fasgwlar, rydym ni wedi gallu recriwtio ymgynghorwyr newydd—llawfeddygon newydd—yn dilyn y newid yn y rhwydwaith gwasanaeth fasgwlaidd a'r ffordd y caiff ei drefnu, y buddsoddiad ychwanegol mewn theatrau yr wyf i wedi ei gymeradwyo, ond hefyd, yn dilyn mesurau arbennig, y gwelliannau a wnaed yn y gwasanaethau bydwreigiaeth, rydym ni wedi llwyddo i recriwtio'n llwyddiannus i swyddi mewn ysbytai ac mewn cymunedau. Gobeithiaf fod y rheini'n enghreifftiau da o sefyllfa lle yr ydym ni bellach yn gweld mwy o staff llwyddiannus yn dod i mewn i'r sefydliad.
O ran eich pwynt ehangach ynglŷn â chynnwys y cyhoedd ac ymgysylltu ar iechyd meddwl, wrth gwrs mae hynny'n rhan o beth fydd y grŵp rhanddeiliaid yn caniatáu inni ei wneud, i wrando ar farn y cyhoedd yn y lleoliad hwnnw, yn ogystal â'r pwynt rheolaidd y dylem ni wrando bob amser ar y cyhoedd, a bod ganddyn nhw swyddogaeth briodol. P'un a ydym yn eu galw'n gleifion neu ddefnyddwyr gwasanaeth, y gwir amdani yw y dylai dinasyddion fod wrth wraidd y gwasanaeth, ac, wrth gwrs, rydym ni eisiau gwrando arnyn nhw i wella pob rhan o'r gwasanaeth.
O ran eich sylw ehangach ynglŷn â mesurau arbennig, rwyf wedi bod yn glir na all mesurau arbennig ac na fydd mesurau arbennig yn rhywbeth cyffredin. Nid yw'n ffordd arferol o ddarparu gwasanaeth. Yr hyn rwy'n gobeithio ei weld yw y byddwn ni'n gweld sefydliadau ar wahanol adegau yn y broses uwchgyfeirio yn cael eu codi fel y ceir heriau, ond hefyd yn dod yn ôl i lawr ar y raddfa honno, fel yn wir y mae Bwrdd Iechyd Powys wedi gwneud, ac fel yn wir y mae gwasanaeth ambiwlans Cymru wedi'i wneud. Rwyf eisiau gweld byrddau iechyd mawr sy'n uchel ar y raddfa uwchgyfeirio yn dod yn ôl i lawr hefyd. I wneud hynny, fodd bynnag, rydym yn gweithio gydag Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru, felly nid achos o'r Llywodraeth yn marcio ei gwaith ei hun yw hyn, neu Weinidog yn gwneud dewis gwleidyddol. O ran y mesurau arbennig, mae'r fframwaith gwella arbenigol a hysbyswyd i'r cyhoedd ac a gyhoeddwyd yn mynd hyd at fis Medi 2019. Byddwn wrth fy modd petai'r Bwrdd Iechyd wedi gwneud digon o gynnydd i ddod allan o fesurau arbennig cyn hynny, ond rhaid i hynny bob amser fod ar sail wrthrychol i farnu hynny, yn hytrach na gwneud hynny er cyfleustra i mi; byddai hynny'r peth anghywir i'w wneud.