Part of the debate – Senedd Cymru am 2:37 pm ar 27 Tachwedd 2018.
Diolch yn fawr iawn, Llywydd, ac rwy'n ddiolchgar i chi am roi'r cyfle hwn i hysbysu'r Aelodau am yr addasiadau diweddaraf yr ydym ni wedi'u gwneud i'n huchelgeisiau a'n cynlluniau ar gyfer Cymoedd y De. Nodir hyn yn y cynllun cyflawni 'Ein Cymoedd, Ein Dyfodol'.
Dim ond ychydig fisoedd yn ôl, ym mis Gorffennaf, cefais y pleser o roi'r newyddion diweddaraf i'r Aelodau am y 12 mis cyntaf o gynnydd ers inni gyhoeddi 'Ein Cymoedd, Ein Dyfodol'. Ers hynny, mae'r Tasglu Gweinidogol ar gyfer Cymoedd y De wedi bod yn adolygu ei waith a'r mwy na 60 o gamau gweithredu a nodwyd gennym ni yn y cynllun cyflawni, i sicrhau eu bod yn dal yn addas at y diben, ac y byddant yn parhau i gyfrannu at ein tair blaenoriaeth gynhwysfawr. Bydd Aelodau yn cofio bod y tair blaenoriaeth sydd wrth wraidd gwaith y tasglu yn seiliedig ar yr adborth a gawsom ni gan bobl sy'n byw ac yn gweithio yn y Cymoedd. Fe wnaethon nhw ddweud wrthym ni eu bod eisiau swyddi da a'r sgiliau i'w gwneud nhw, gwell gwasanaethau cyhoeddus a gwelliannau, a phwyslais ar eu cymuned leol. Mae diweddariad eleni ynglŷn â'r cynllun cyflawni wedi canolbwyntio ar y meysydd hynny, sy'n ychwanegu gwerth gwirioneddol i gymunedau yn y Cymoedd.
Rydym ni wedi nodi camau gweithredu a rhaglenni newydd a fydd yn gwneud gwahaniaeth cadarnhaol dros y 12 mis nesaf, megis canolbwyntio ar fanteisio i'r eithaf ar y buddsoddiad ar goridor yr A465 ar gyfer cymunedau lleol sy'n ffinio â'r datblygiad pwysig hwn. Rydym ni'n gwybod fod gan y cysylltiadau trafnidiaeth gwell ar gyfer Blaenau'r Cymoedd y potensial i esgor ar ddatblygiadau tai newydd a thwristiaeth, cyfleoedd gwaith newydd a datblygu economaidd ar gyfer y rhanbarth. Mae angen mesur a deall y buddsoddi yn y gwaith o ddeuoli'r ffordd hon yng nghyd-destun y cynnydd mewn gweithgarwch economaidd a chreu cyfleoedd newydd, a fydd yn deillio o'r gwaith deuoli ar yr A465. Mae'r tasglu wedi bod yn gweithio gyda rhanddeiliaid a phartneriaid i ganfod ac adeiladu ar y cyfleoedd hyn ar gyfer buddsoddi sy'n gysylltiedig â'r prosiect deuoli.
Dros y 12 mis nesaf, byddwn yn parhau â'r gwaith hwn i ddatblygu meysydd blaenoriaeth ar gyfer Blaenau'r Cymoedd. Dirprwy Lywydd, yn ddiweddar, cyhoeddais gronfa gyfalaf gwerth £25 miliwn i gefnogi saith canolbwynt strategol dros y ddwy flynedd nesaf. Mae'r awdurdodau lleol yn yr ardaloedd canolbwynt hyn wedi arwain y gwaith o ddatblygu'r glasbrintiau ar gyfer gwelliannau hirdymor ym mhob canolbwynt strategol. Gan weithio gydag awdurdodau'r Cymoedd a bargen ddinesig prifddinas-ranbarth Caerdydd byddwn yn cadarnhau manylion pellach am y cynlluniau ar gyfer y saith canolbwynt yn y flwyddyn newydd.