7. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Tai

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:45 pm ar 9 Ionawr 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 5:45, 9 Ionawr 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lywydd. Rwy'n croesawu'r ddadl hon a'r cyfle i siarad am y tro cyntaf yn fy mhortffolio newydd am fod tai yn flaenoriaeth allweddol i Lywodraeth Cymru ac am fod y Prif Weinidog wedi gweld gwerth dwyn ynghyd nifer o faterion cysylltiedig yn fy mhortffolio gyda'r nod o allu symleiddio a chyflymu'r broses o gyflenwi tai.

Ac fel y cydnabu David Melding, mae gwir angen inni flaenoriaethu a gweithio gyda'n gilydd cymaint â phosibl. I aralleirio'r Prif Weinidog yn ystod ei sesiwn gwestiynau gyntaf ddoe, mae pawb ohonom angen, eisiau ac yn deisyfu'r un canlyniad; y broblem yw nad ydym bob amser yn gweld yr un llwybr tuag at y canlyniad hwnnw. Felly, gan ganolbwyntio ar y ffaith bod pob un ohonom eisiau'r un canlyniad, sef i holl ddinasyddion Cymru gael lle diogel a gweddus i fyw ynddo, gyda'r llwybr hawsaf posibl at y lle diogel a gweddus hwnnw i fyw ynddo, rwy'n credu y byddem oll yn cytuno â hynny. Y broblem mewn gwirionedd yw nad ydym bob amser yn cytuno ar y fethodoleg ar gyfer cyrraedd yno, ond rydym yn derbyn llawer o'r hyn a nodwyd yn nogfen y Ceidwadwyr oherwydd rydym eisoes yn gweithio ar rai rhannau ohoni. Mae yno feysydd yr anghytunir yn eu cylch hefyd, ond credaf y gallwn adeiladu rhywbeth y gallwn gytuno arno'n fras. Rydym yn cydnabod bod darparu nifer y cartrefi sydd eu hangen yn y farchnad a'r sectorau fforddiadwy yn her barhaus ar draws y DU gyfan. Fel y cydnabu David Melding a sawl un arall, mae Cymru'n wynebu'r un problemau â gweddill y wlad. Rydym yn rhoi camau sylweddol ar waith i ddarparu'r cartrefi sydd eu hangen arnom.

Byddwn yn cefnogi gwelliannau Plaid Cymru oherwydd rwy'n cydnabod yn llwyr sylwadau Leanne Wood ynglŷn â thai cymdeithasol a'r angen am gymunedau cynaliadwy. Ni allaf ddod o hyd i unrhyw beth i anghytuno ag ef yn yr hyn a ddywedodd am yr anghenion hynny a byddwn yn edrych yn galed iawn i weld sut y gallwn gyflymu gallu ein landlordiaid cymdeithasol cofrestredig a'n cynghorau i ddatblygu tai cymdeithasol yn gyflymach o lawer ac ar raddfa fawr, os yn bosibl, gan ddefnyddio pwerau benthyca. Roedd yn wych clywed pobl ar feinciau'r Ceidwadwyr yn cydnabod yr angen i fenthyca ar gyfer buddsoddi'n gynaliadwy yn y stoc dai. Gwn fod David Melding yn cytuno'n llwyr â hynny. Byddwn yn edrych i weld beth y gallwn ei wneud i gynorthwyo ein hawdurdodau lleol i fenthyca'n sylweddol er mwyn buddsoddi mewn tai cymdeithasol o'r fath. Buom yn gweithio ar bartneriaeth dda yn dilyn y trafodaethau cychwynnol llwyddiannus iawn a gafodd fy rhagflaenydd yn y swydd gyda landlordiaid cymdeithasol cofrestredig ac awdurdodau lleol. Byddwn yn anelu i ddatblygu hynny'n gyflym er mwyn sicrhau'r raddfa y gwyddom y bydd ei hangen.

Ac yna o ran—.