Part of the debate – Senedd Cymru am 3:55 pm ar 20 Chwefror 2019.
Diolch yn fawr iawn. Gwn fod amser yn brin. Diolch i Mick Antoniw am gyflwyno ein hadroddiad ac am gyflwyno'r trafodaethau a gawsom yn huawdl a'r casgliadau y daethom iddynt o ran y gwaith yr ydym wedi ceisio ei wneud o fewn y gallu cyfyngedig a oedd gennym mewn perthynas â'n cynrychiolaeth ar Bwyllgor y Rhanbarthau. Croesawaf gyfraniadau pawb yma heddiw, yn enwedig y gydnabyddiaeth o'r ffaith bod angen inni barhau i weithio gyda'r Undeb Ewropeaidd ym mha ffordd bynnag, a gweithio gyda gwledydd eraill hefyd ar sail fyd-eang i ddangos bod Cymru'n gymuned o gymunedau wirioneddol ryngwladolaidd.
Buaswn yn anghytuno ag un peth a ddywedodd Darren Millar o ran ein potensial i weithio gydag Ewrop. Gallwn weithio mewn gwahanol ffyrdd a rhwydweithiau gwahanol, ond mae gennym berthynas ffurfiol yn awr. Rydym yn aelodau ffurfiol ac mae gennym y gallu hwnnw, fel roedd gennyf bythefnos yn ôl, i sefyll yn y Senedd ym Mrwsel a siarad a dweud wrth bobl beth rydym yn ei wneud yma yng Nghymru i hyrwyddo ein cenedl, i hyrwyddo ein gwerthoedd. Ni chawn y cyfle hwnnw o dan strwythurau mwy anffurfiol, ond rwy'n derbyn y bydd yn rhaid i hynny ddigwydd. Sut y gwnawn hynny pan na fydd gennym y strwythurau breintiedig iawn a fu gennym yw'r cwestiwn. Gwnaf y gyfatebiaeth o sut rydym wedi gallu rhwydweithio, sut y gallasom ddod â syniadau gwerthfawr yn ôl i'r sefydliad hwn, yn ôl i fod o fudd i Gymru, a sut y bydd yn rhaid inni ddod o hyd i ffyrdd newydd o wneud hynny. [Torri ar draws.]—Nid oes gennyf amser. Yn llythrennol, nid oes gennyf amser. Gallwn barhau'r trafodaethau hyn wedyn.
Mewn perthynas â'r hyn y mae'r Gweinidog wedi dweud am un aelod o unrhyw gyd-gomisiwn, hoffwn ei hannog i ystyried mwy nag un. Bu'n dda cael amrywiaeth barn gennyf fi a Mick Antoniw. Mae gennym syniadau tebyg, ond gall ein barn fod yn wahanol ar bethau eraill. Rwy'n meddwl bod cael amrywiaeth barn ar lefel ryngwladol neu Ewropeaidd yn rhywbeth y dylid ei hyrwyddo a'i gefnogi, ac efallai ei fod hyd yn oed yn fwy pwysig ar ôl Brexit fel y gallwn gael cynrychiolaeth gref ar y lefel honno. Soniasoch fod y Prif Weinidog yn gofyn am gyfarfod â llywydd Pwyllgor y Rhanbarthau. Buaswn yn eich annog i ddweud wrthym, cyn gynted ag y bydd y broses o ofyn drosodd, os ydych yn cael y cyfarfod hwnnw, oherwydd pan oeddem ym Mrwsel yn ddiweddar, roedd brys o'r mwyaf i sicrhau bod prosesau ar waith, ar ôl mis Mawrth. Ni allaf orbwysleisio pa mor werthfawr oedd gallu ymgysylltu'n gadarnhaol, er na fûm mewn llawer o gyfarfodydd.
Ar ôl i mi siarad yn Senedd Ewrop bythefnos yn ôl, cefais sgwrs Google Translate ar fy ffôn gydag un o Weinidogion yr Eidal. Nid oes gennyf unrhyw Eidaleg ac nid oes ganddo ef Saesneg na Chymraeg, a dywedodd, 'Ni wnaethom adael yr UE, chi a ddewisodd adael yr UE', a dywedais, 'Rydym am barhau i weithio gyda chi a chadw'r drysau ar agor.' Credaf mai dyna'r neges sydd angen i bawb ohonom ei chael yma heddiw: gan symud ymlaen, rydym am gadw'r drws hwnnw ar agor, rydym am ymgysylltu. Mae'r adroddiad a gyflwynasom i chi heddiw yn bwysig i sicrhau ein bod yn canfod ffyrdd gwahanol o ymgysylltu'n gadarnhaol a'n bod yn gweithio gan alw nid yn unig ar Lywodraeth Cymru, ond bod gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru fel sefydliad ei ffyrdd ei hun o ymgysylltu fel y gallwn ddod yn gryf yn y byd fel cenedl yn ein hawl ein hunain hefyd. Diolch yn fawr iawn i bawb am gyfrannu.