Part of the debate – Senedd Cymru am 5:07 pm ar 5 Mawrth 2019.
Ac rwy'n credu bod hynny'n ddyletswydd—. Rydym ni mewn oes beryglus ym mhob ystyr: 24 diwrnod o'r hyn y credaf y byddai'r rhan fwyaf ohonom ni'n ei dderbyn sy'n drychineb—trychineb i'n heconomi, ond hefyd yn drychineb i'n gwleidyddiaeth a'n sefydliadau gwleidyddol. Mae ymddiriedaeth ar ei hisaf erioed. Mae Neil Hamilton yn gywir yn hyn o beth, o leiaf—nid geiriau y byddwn yn eu dweud yn aml iawn. Ond mae'n ganlyniad, wrth gwrs, i'r math o gelwyddau a oedd wrth wraidd yr ymgyrch refferendwm ac yna, wedyn, y parlys llwyr yr ydym ni wedi ei weld yn San Steffan.
A'r rheswm yr ydym ni'n cynnig y gwelliant hwn yw: nid yw'n ddigon dweud ein bod yn gwrthwynebu ymadael heb gytundeb—wrth gwrs ein bod ni—ond ni allwn ni chwaith fod mewn sefyllfa o hwyluso dim cynnydd yn dawel. Felly, mae dadlau'n unig—. Yn wir, fel y dywedodd y Cwnsler Cyffredinol ei hun, bydd yr Undeb Ewropeaidd yn disgwyl, wrth gwrs, i unrhyw gais am estyniad i Erthygl 50 fod yn gysylltiedig â diben. Rydym ni ers tro byd wedi dod i'r casgliad mai'r unig ddiben, yr unig ddatrysiad realistig i'r sefyllfa y cawn ni ein hunain ynddi, yw pleidlais y bobl. Gan fod amser bellach yn brin rydym ni mewn sefyllfa lle mae'n rhaid i natur dyngedfennol yr eiliad hon fod yn gyfrifol am yr hyn yr ydym ni'n ei ddweud ac yn ei wneud, a dyna'r rheswm pam yr oeddem ni'n teimlo ei bod hi'n ddyletswydd arnom ni i osod y gwelliant hwn, sydd, yn ddigamsyniol, yn galw am bleidlais y bobl. Ac rydym ni, wrth gwrs, wedi gwneud cam bach i'r cyfeiriad hwnnw ym mis Ionawr drwy alw am baratoi ar unwaith—mae'r gwelliant hwn yn mynd ymhellach na hynny oherwydd bod rhaid inni wneud hynny. Mae'n rhaid inni fynd ymhellach na hynny oherwydd mae amser yn brin.
Rwy'n croesawu'r dröedigaeth lwyr a welsom ni gan arweinydd y Blaid Lafur yn San Steffan yn ystod y dyddiau diwethaf, ond rwy'n poeni oherwydd ymddengys i mi ein bod ni bob amser mewn sefyllfa o un cam ymlaen, dau gam yn ôl. Felly, hyd yn oed heddiw, dyfynnwyd John McDonnell, mewn ymateb i gwestiwn, 'Beth wnewch chi, o ran chwipio Aelodau Llafur yn San Steffan, yn hollbwysig, er mwyn cefnogi'r polisi o bleidlais y bobl?' Dywedodd y cânt eu trin gyda'r 'hwyliau da a'r cyfeillgarwch' arferol. Felly, ni fydd unrhyw oblygiadau o gwbl, ac yn hynny o beth—. Os yw hwn i fod yn ymrwymiad gwirioneddol, yna mae'n rhaid i ni, pob un ohonom ni, uno mewn difrif calon, gyda dim ond wythnosau i fynd i gefnogi'r unig ddatrysiad posib i'r mater hwn ar gyfer ein gwledydd.
Dyna pam ein bod ni yn gwahodd Aelodau yma—. Rwy'n deall efallai bod gan arweinydd Plaid Lafur yr Alban a'r grŵp Llafur yn yr Alban safbwynt gwahanol ynglŷn â hyn, ond yn y Senedd hon, gyda'r gwelliant ychwanegol hwn—mae'n welliant 'ychwanegol', er mwyn inni allu cytuno ar y testun cyffredin o hyd, ond gadewch i ni, mewn gwirionedd, yn y Senedd hon ddweud yr hyn yr ydym ni i gyd yn ei feddwl, rwy'n credu, ym Mhlaid Cymru ac, rwy'n credu, ar y meinciau Llafur hefyd, a galw'n ddigamsyniol am bleidlais y bobl, oherwydd dyna'r unig ffordd ymlaen.