Part of the debate – Senedd Cymru am 4:02 pm ar 19 Mawrth 2019.
Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Ynglŷn â'r rheoliadau yma, y Rheoliadau Iechyd a Lles Anifeiliaid (Diwygiadau Amrywiol) (Cymru) (Ymadael â’r UE) 2019, trafodwyd y rheoliadau hyn yng nghyfarfod y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol ar 11 Mawrth a chyflwynwyd adroddiad i’r Cynulliad ar ddau bwynt adrodd o ran rhinweddau o dan Reol Sefydlog 21.3.
Yn gyntaf, ystyriwn nad yw'r ffordd y mae'r memorandwm esboniadol, paragraff 4.6 yn arbennig, yn egluro pam mae rheoliad 2 yn cyfeirio at 'Reoliadau'r UE' yn ddefnyddiol, naill ai i'r Cynulliad nac i ddefnyddiwr terfynol y ddeddfwriaeth. Dylai ystyr ac effaith deddfwriaeth, gan gynnwys y ffordd y mae'n rhyngweithio efo deddfwriaeth arall, fod yn dryloyw i'r rhai sy'n craffu arni, ac, yn bwysicach fyth, i'r rhai y mae'n effeithio arnynt. Yn ei hymateb i'n hadroddiad, nododd Llywodraeth Cymru:
'Gan ei bod yn ofynnol i gymaint o deddfwriaeth fod yn ei lle cyn y diwrnod ymadael er mwyn sicrhau bod y Llyfr Statud i Gymru yn gallu gweithredu, nid oedd yn ymarferol darparu manylion pellach am y berthynas rhwng...Deddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018 a Rheoliadau Deddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018 (Addasiadau a Diddymiadau a Dirymiadau Canlyniadol) (Ymadael â’r UE) 2019.'
O ystyried pwysigrwydd cyhoeddus ystyr ac effaith deddfwriaeth, rydym wedi ein siomi gan ymateb Llywodraeth Cymru. Fel y dengys ein hadroddiad ein hunain, nid ydym o'r farn y byddai wedi bod yn dasg feichus i egluro'n glir sut y bydd cyfraith ddiwygiedig yr Undeb Ewropeaidd yn gweithredu ar ôl ymadael.
Yn ail, ymddengys fod rheoliadau 5(4) a (5) yn dileu trefniant cyfatebol rhwng Cymru, fel rhan o'r Deyrnas Unedig, ac aelod-wladwriaethau'r Undeb Ewropeaidd neu awdurdodau cyhoeddus yn y gwladwriaethau hynny. Os felly, mae hyn yn dileu trefniant cyfatebol o fath y sonnir amdano yn adran 8 o Ddeddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018, sy'n golygu nad oes gan Weinidogion Cymru bŵer i wneud rheoliad 5(4) a (5) oni bai eu bod wedi ymgynghori â'r Ysgrifennydd Gwladol. Nid yw'r rhagarweiniad na'r memorandwm esboniadol i'r rheoliadau yn cyfeirio at ymgynghoriad o'r fath.
Yn y cyd-destun hwn, credwn fod arferion deddfwriaethol da yn gofyn am i ragarweiniad i offeryn statudol gyfeirio yn benodol at gyflawni unrhyw amodau statudol, megis dyletswydd i ymgynghori, y mae'n rhaid eu cyflawni cyn y gellir gwneud yr offeryn statudol. Yn ei hymateb i'n hadroddiad, cadarnhaodd Llywodraeth Cymru fod Gweinidogion Cymru wedi ymgynghori â'r Ysgrifennydd Gwladol ac rydym yn nodi ac yn croesawu bod y memorandwm esboniadol bellach wedi'i ddiwygio. Diolch.