Part of Cwestiwn Brys – Senedd Cymru am 1:37 pm ar 26 Mawrth 2019.
Gweinidog, nawr bod y dewisiadau sydd ar gael yn culhau, byddwn yn gwerthfawrogi eglurder o ran pa mor bell fyddai Llywodraeth Cymru yn barod i fynd er mwyn osgoi sefyllfa 'dim cytundeb'. Bydd cyfres o bleidleisiau dangosol yn San Steffan yr wythnos hon, a bydd ASau Plaid Cymru yn rhoi blaenoriaeth i gynnal pleidlais y bobl fel yr unig ffordd gynaliadwy o ddatrys yr argyfwng. Ond mae ein ASau hefyd wedi llofnodi gwelliant dirymu a fwriedir i orfodi Llywodraeth y DU i ddirymu erthygl 50 petai 'dim cytundeb' yn anochel fel arall. Byddai hyn yn caniatáu inni osgoi'r argyfwng am ryw hyd fel y gellid dod o hyd i lwybr newydd ar gyfer ymdrin â mater ein perthynas â'r UE, gan gynnwys pleidlais y bobl ar ôl dirymu gyda dewis i barhau am byth neu i adael ar delerau penodol. A fyddai Llywodraeth Cymru hefyd yn cefnogi dirymu fel galwad brys i achub y trên gwladwriaethol rhag rhuthro oddi ar glogwyn 'dim cytundeb' i drychineb? Ac, ar y pwynt hwnnw, a gaf i ofyn i'r Gweinidog pa un a yw ef ymhlith y 3,600 o bobl, a disgwylir y bydd mwy, o etholaeth Castell-nedd sydd wedi llofnodi'r ddeiseb i ddirymu erthygl 50?
Mae'n bosibl, fodd bynnag, y bydd Llywodraeth y DU yn cefnogi gweithdrefn a fyddai'n caniatáu iddi ffurfio consensws drwy dynnu gwahanol ddewisiadau oddi ar y bwrdd fesul un tan y gellir ffurfio mwyafrif y tu ôl i un llwybr. Cynigiodd fy nghyd-Aelod Jonathan Edwards AS y syniad hwn fisoedd yn ôl ac awgrymodd y gellid defnyddio system pleidleisio amgen i gyflawni'r nod hwn. Yn olaf, pe byddai hyn yn digwydd a bod y Senedd yn gallu cytuno ar ffordd ymlaen, a yw Llywodraeth Cymru yn cytuno y byddai'n ddoeth i ymestyn erthygl 50 am ba gyfnod bynnag y byddai'n cymryd i ail-negodi â'r UE ar ba sail bynnag a gytunir i gyflawni hynny? Os felly, a yw Llywodraeth Cymru yn cytuno y byddai hyn yn golygu y byddai angen i'r DU gymryd rhan yn yr etholiadau Ewropeaidd ym mis Mai?