9. Dadl Plaid Annibyniaeth y Deyrnas Unedig: Yr Undeb Ewropeaidd

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:35 pm ar 27 Mawrth 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 5:35, 27 Mawrth 2019

(Cyfieithwyd)

Rwy'n condemnio pob math o gam-drin. Rwy'n ei gondemnio'n ddiamod. Ond dywedaf wrth yr Aelod dros Orllewin Clwyd hefyd fod yr iaith y mae'n ei defnyddio—. Yn ei gyfraniad ei hun y prynhawn yma, mae wedi sôn am sefydliad gwleidyddol allan o gysylltiad ac wedi defnyddio'r gair 'bradychu'. Nawr, i mi, nid yw hynny'n nodwedd o ddemocrat sy'n cydnabod ac yn gweld gwerth safbwyntiau y gallai fod yn anghytuno â hwy.

Gadewch imi ddweud hyn: yn amlwg, credaf fod ein sofraniaeth yn cael ei gwella, nid ei lleihau, drwy fod yn aelod o'r Undeb Ewropeaidd. Mae gennyf hyder yn y Deyrnas Unedig, mae gennyf hyder ym mhobl Prydain a phobl Cymru. Credaf fod gennym allu i siapio'r byd o'n cwmpas. Credaf fod gennym allu i ddylanwadu ar y byd o'n cwmpas. Pan fydd Gweinidog y DU yn mynd i Efrog Newydd i siarad yn y Cenhedloedd Unedig, nid wyf yn credu ein bod mewn rhyw ffordd yn cael ein tanseilio fel gwlad neu fel pobl neu ddiwylliant; credaf mai'r hyn a wnawn yw cymryd rhan mewn materion byd-eang ac rwy'n falch ein bod yn gwneud hynny.

Pan fynychais gyfarfodydd Cyngor y Gweinidogion i gynrychioli Cymru, boed ar amaethyddiaeth, neu bysgodfeydd, neu gynghorau materion cyffredinol, nid oeddwn yn credu am eiliad—ac ni ddigwyddodd—fod rhywun yn dweud wrthym beth i'w wneud; ein bod yn cael cyfarwyddiadau. Roeddem yn ymuno â'n ffrindiau a'n cymdogion agosaf er mwyn gwneud y peth gorau ar gyfer ein pobl i gyd. A'r hyn a wnaethom yno oedd newid y ffordd y mae diplomyddiaeth ryngwladol a materion rhyngwladol wedi cael eu cyflawni ar gyfandir Ewrop, ond mewn mannau eraill yn y byd. Rydym wedi dangos y gall cyfandir godi o ludw a lladd rhyfeloedd i adeiladu rhywbeth gwahanol, i adeiladu rhywbeth ar gyfer y dyfodol.

Pan oeddem ym Mrwsel rai wythnosau yn ôl, yn siarad â llysgennad Seland Newydd yno, roedd yn sôn am y modd yr oeddent eisiau allforio rhai o'u gwerthoedd drwy'r byd—soniodd am gynaliadwyedd. Dyna'r hyn a wnaeth yr Undeb Ewropeaidd; mae wedi ei wneud ar draws y byd ac wedi ei wneud yma yn ogystal. Credaf fod y ddadl dros Brexit wedi gwneud cymaint o niwed i'n democratiaeth ag y gwnaeth y sgandal treuliau ddegawd yn ôl. Mae wedi tanseilio ymddiriedaeth mewn pobl, mae wedi tanseilio ymddiriedaeth yn y sefydliadau ac wedi tanseilio ymddiriedaeth yn y broses. A gwnaed hynny i raddau helaeth gan bobl sydd wedi defnyddio'r math o iaith y credaf ei bod yn annerbyniol. Darllenais drydariad gan Mark Reckless yr wythnos o'r blaen. Dywedai hyn:

Fe wnaethom ennill, fe wnaethoch chi golli. Os rhwystrwch chi Brexit a democratiaeth fe fyddwch yn medi'r hyn y byddwch yn ei hau.