Wel, mae'n ddrwg gennyf siomi'r Aelod, ond mae'r syniad nad yw'n rhan o'r sefydliad yn eithaf chwerthinllyd, ac yn sicr nid wyf am droi ato ef am unrhyw wersi am ddidwylledd ac ymddiriedaeth, ac rwy'n credu y gwelwn ni ddydd Iau faint mae'n arddel y farn gyhoeddus pan fo pleidleiswyr Casnewydd yn lleisio'u barn. Y pwynt, o ddifrif, y mae'n ei wneud—mae'r syniad bod pobl yn cwmpasu môr a thir i beidio â pharchu canlyniad refferendwm 2016 yn rhan o'r naratif ehangach sydd wedi creu natur annifyr y ddadl ynghylch Brexit yn y wlad hon.

Yr hyn sydd gennym ni mewn gwirionedd yn digwydd, yn y Senedd yn bennaf—ac rwy'n gobeithio ei fod yn gwybod hyn, ac yntau'n gyn-Aelod Seneddol, ac yn cydnabod—yw bod pobl yn ymgodymu â chyfuniad cymhleth iawn o syniadau ynghylch sut orau i barchu'r refferendwm hwnnw mewn ffordd nad yw'n niweidio bywoliaeth unigolion a chymunedau y maen nhw a ninnau yn eu cynrychioli. 'Diogelu Dyfodol Cymru' oedd ein hymgais i wneud hynny—cydnabod canlyniad y refferendwm a disgrifio math o berthynas ar ôl Brexit rhwng Cymru a'r Undeb Ewropeaidd, sy'n gweithio orau er budd Cymru. Ac nid wyf yn credu bod y farn gor-syml yma, i raddau, bod 'gadael yn golygu gadael', fel bod gan hynny ryw fath o ystyr sy'n annibynnol i'r broses gymhleth hon, o unrhyw fudd i'r ddadl o gwbl. Ac fe wnaf i ailadrodd y pwynt a wnes i yn glir wrth Darren Millar, nad yw hi, yn ein hiaith, nid yw hi'n unrhyw ran o arweinyddiaeth gyhoeddus i bedlera geiriau fel 'brad' mewn cyd-destun arbennig o gynhennus. Mae'r rhain yn bobl o ewyllys da sy'n gwneud penderfyniadau anodd mewn amgylchiadau ymfflamychol iawn, iawn, ac fe ddylem ni i gyd wneud ein gorau i geisio ymdrin â'r materion ar y sail honno.